29 сакавiка 2024, Пятніца, 8:18
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

«Метэарытная атака» пад Чэлябінскам: аскепак каметы або астэроіда?

77

Метэарыт, які ўпаў на паўднёвым Урале, мог быць часткай больш буйнога нябеснага цела.

У выніку «метэарытнай атакі» на Урале пацярпелі сотні чалавек.

Расейская акадэмія навук, якая тэрмінова ўзялася за расследаванне нечаканай «метэарытнай атакі» на Урале, аператыўна падзялілася папярэднімі высновамі, паведамляе NEWSru.com.

«Паводле нашых ацэнак памер цела складаў некалькі метраў, маса каля дзесяці тон, энергія некалькі кілатонаў. Цела ўвайшло ў атмасферу з хуткасцю 15-20 км/с, разбурылася на вышынях 30-50 км, рух фрагментаў з вялікай хуткасцю выклікаў магутнае свячэнне і моцную ўдарную хвалю. Асноўная частка рэчыва цела, якое падала, выпарылася, кавалкі, што засталіся, затармазіліся і маглі выпасці на зямлю ў выглядзе метэарытаў», - паведамілі ў прэс-службе РАН.

Пралёту метэарыта ў небе над Чэлябінскай вобласцю спадарожнічалі тры выбухі рознай магутнасці, паведаміў старшыня рэгіянальнага аддзялення Рускага геаграфічнага таварыства, кандыдат геаграфічных навук Сяргей Захараў. Траекторыя палёту над Чэлябінскай вобласцю, на яго думку, хутчэй за ўсё, ішла пад вуглом каля 290 градусаў па лініі Еманжэлінск - Міас. «Па маіх назіраннях, агністы шар ляцеў з паўднёва-усходу на паўночны захад. Выбуху, якіх усяго было тры, папярэднічала яркая ўспышка, арыентыровачна з тэмпературай больш за 2500 градусаў. Першы выбух апынуўся самым моцным», - паведамляецца на сайце РГТ.

У паведамленні Расейскага геаграфічнага таварыства асабліва адзначаецца, што меў месца не метэарытны дождж, а выбух баліда. «Балід - буйное нябеснае цела, па сутнасці, вялікі метэор, які выбухнуў пры ўваходжанні ў ніжнія, шчыльныя слаі атмасферы, абсыпаўшы ўсё змешчанае ўнізе аскепкамі, - растлумачыў Захараў. - Метэарытны дождж практычна бяспечны, гэта раздробленыя камяні, што падалі з космасу. Паўтару: у нас быў балід, які выбухнуў, і ад яго вострых аскепкаў, на жаль, пацярпелі людзі».

«Ярка белая ўспышка была такой інтэнсіўнасці, што цалкам асвятліла велізарны двор шматпавярхоўкі, у якой я жыву, - падзяліўся асабістымі ўражаннямі географ. - Яе яркасць павялічвалася па нарастаючай, у агульнай колькасці ўспышка доўжылася каля пяці секунд. Усё адбывалася ў поўнай цішыні. Гук, то ёсць ударная хваля, прыйшла хвілін праз 6. Адразу пасля выбуху заверашчалі сабакі, у неба ўзляцелі зграі галубоў, завылі сірэны на машынах. Ніхто не зразумеў, што здарылася... Я параўнаў бы гэта відовішча з эфектам ад разрыву авіяцыйнай бомбы САБ».

Па разліках эксперта, вышыня выбуху над зямлёй склала каля 60-70 км. Арыенціровачная магутнасць выбуху 1 - 10 кілатон. «Але паводле вымярэнняў з іншага боку горада, вышыня можа складаць і 30 км. У гэтым выпадку магутнасць выбуху будзе ад 0,1 да 1 кілатоны. Вугал над узроўнем гарызонту 40-45 градусаў. Арыентыровачна эпіцэнтр выбуху прыходзіцца на поўдзень ад Чэлябінска (раён Еманжэлінск - Паўднёваўральск)», - адзначыў навуковец.

Астраномы чакаюць астэроід-гігант і спрачаюцца, ці ёсць сувязь

Што менавіта ўяўляў сабой чалябінскі метэарыт, яшчэ толькі трэба будзе высветліць. Ёсць меркаванне, што гэта абломак або абломкі даўно разбуранай каметы - такую версію, у прыватнасці, агучыў намеснік дырэктара па навуцы Галоўнай астранамічнай (Пулкаўскай) абсерваторыі Аляксандр Дзевяткін. Хутчэй за ўсё, на гэтым пагрозы безназоўнай каметы скончыліся, адзначыў эксперт у размове з РІА «Новости».

«Але ўжо сёння нас чакае іншая навіна: да Зямлі на велізарнай хуткасці набліжаецца астэроід-гігант 2012DA14. Ён уяўляе сабой касмічнае цела дыяметрам прыкладна 45 метраў», - паведамляе астраном. Тэарэтычна, таки астэроід пры падзенні можа знішчыць цэлы горад, парадаваў ён. Але, па прагнозах вучоных, гэтага не адбудзецца, паколькі астэроід праляціць на адлегласці 28 тысяч кіламетраў ад Зямлі. Пакуль ён бачны ў Паўднёвым паўшар'і. Але ўвечары яго ўжо можна будзе назіраць і ў Паўночным нават у добры бінокль або невялікі тэлескоп удалечыні ад гарадскога асвятлення і пры бязвоблачным небе. Палёт 2012DA14 пачнецца ў 23:25 па маскоўскім часе.

У той жа Пулкаўскай абсерваторыі выказваюць і іншае меркаванне: балід пад дзеяннем гравітацыі Зямлі адарваўся ад гэтага самага астэроіда і «прыбыў" раней. Такое меркаванне выказала ў размове з ІТАР-ТАСС вучоны сакратар абсерваторыі Таццяна Барысевіч. «Тым не менш невядомы прышэлец дыяметрам 45 м і вагой 130 тыс. тон не нясе нашай планеце ніякай небяспекі», - падкрэсліла яна.

Танкісты знайшлі 6-метровую варонку

Тым часам з'явілася новая інфармацыя аб выяўленні абломкаў метэарыта. Раней у МНС абвяргалі паведамленні аб падзенні пароды, настойваючы, што да зямлі нічога не даляцела. Ратавальнікі працягваюць настойваць. «Экстранныя службы былі накіраваныя да месцаў меркаванага падзення прадметаў на зямлі, аднак нічога не знайшлі», - гаворыцца ў паведамленні ГУ МНС.

У іншых ведамстваў іншыя дадзеныя. Так, у МУС раней паведамілі, што два аскепкі знойдзеныя ў Чабаркульскім раёне Чэлябінскай вобласці, яшчэ адзін - у Златавустаўскам. Цяпер зрабілі справаздачу і вайскоўцы.

«На месцы падзення абломка метэарыта каля возера Чабаркуль ваеннымі спецыялістамі зроблены папярэдні замер узроўню радыяцыі. У раёне варонкі радыяцыйны фон у норме», - паведаміў «Інтэрфаксу» афіцыйны прадстаўнік Цэнтральнай ваеннага акругі Яраслаў Рашчупкін. Ён адзначыў, што меркаванае месца падзення метэарыта выяўлена вайскоўцамі асобнай танкавай брыгады Цэнтральнай ваеннай акругі. Дыяметр варонкі - шэсць метраў. У дадзенай мясцовасці арганізаваны пастаянны маніторынг радыяцыйнай абстаноўкі, падкрэсліў Рашчупкін.

Звесткі аб выяўленні абломкаў каля возера ў ЧМС каментуюць асцярожна. «Памер абломкаў ад 5 мм да 1 см. Тое гэта ці не тое - пакуль не ясна», - заявілі «Інтэрфаксу» ў прэс-службе ГУ МНС.

Дзесяткі людзей у шпіталях, сотні пацярпелі і напалоханыя

Расейскі прэзідэнт занепакоены сітуацыяй з падзеннем метэарыта, перадае ІТАР-ТАСС. Ён правёў сустрэчу з кіраўніком МНС, падчас якой міністр Уладзімір Пучкоў папрасіў адабрэння прэзідэнта на вылет спецыялістаў з Масквы: «Мясцовыя рэгіянальныя ўлады, па іх словах, спраўляюцца, але вылет будзе не лішнім, каб ацаніць шкоду і зрабіць як мага больш для аказання дапамогі людзям».

З-за падзення метэарыта ў Чэлябінскай вобласці пацярпелі, па апошніх дадзеных, да 600 мясцовых жыхара, дзясяткі шпіталізаваны. «За дапамогай звярнуўся 571 чалавек, 34 шпіталізаваныя», - паведамілі ў Міністэрстве аховы здароўя. Там адзначылі, што двое пацярпелых знаходзяцца ў цяжкім стане. Між тым, па дадзеных губернатара Чэлябінскай вобласці, за медыцынскай дапамогай звярнуліся 725 чалавек, з іх 159 дзяцей.

Шматлікія жыхары, вядома, знаходзяцца ў стане шоку. Напрыклад, супрацоўніца аднаго з аддзяленняў «Пошты Расеі» была шпіталізавана з сардэчным прыступам. Спалохаліся і дзеці, якія ў момант падзення нябеснага цела ледзь прыступілі да заняткаў у школах.

У цяперашні час выратавальнікі, праваахоўнікі і камунальныя службы працуюць над ліквідацыяй наступстваў НС. Вядома, што пацярпелі 43 муніцыпалітэта Чэлябінскай вобласці, у найбольшай ступені - восем. У трох муніцыпалітэтах уведзены рэжым надзвычайнай сітуацыі.

Еўрапейскі спадарожнік зняў падзенне метэарыта з космасу

У Еўрапейскім касмічным агенцтве раней заявілі, што ніякай сувязі паміж Уральскім метэарытам і астэроідам не бачаць. Але гэта не робіць дадзеную падзею менш цікавай. Так, еўрапейцы ўважліва сачылі за планетай раніцай 15 лютага і здолелі засекчы след метэарыта пры ўваходжанні ў атмасферу.

Сфатаграфаваць след ад метэарыта атрымалася еўрапейскаму спадарожніку Meteosat з дапамогай прыбора SEVIRI, паведамілі спецыялісты ў Twitter спадарожніка. Здымак з іншага ракурсу апублікаваны ў Twitter ЕКА.

Напісаць каментар 77

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках