«Саюзнікаў» чакае цяжкі год

На парозе новага эканоміка-палітычнага года эксперты бачаць узмоцнены гандаль і зацягванне падпісання дамовы аб Еўразійскім эканамічным саюзе.

Як адзначыў у сваім камэнтары БелаПАН аглядальнік-міжнароднік Андрэй Фёдараў, можна смела выказаць здагадку, што тэндэнцыі, што абазначылася ў канцы 2013 года, захаваюцца, а магчыма, і ўзмоцняцца. «Вельмі актыўна загаварылі пра ідэю пяці беларускіх прадпрыемстваў, якія будуць перададзеныя Расеі. А той факт, што было абяцана два мільярда даляраў, з гэтым узаемазвязаны», - адзначае палітолаг.

На яго думку, Расея будзе спрабаваць «акуратна атрымаць тут усе эканамічныя актывы, якія яны намецілі, без лішніх рэзкіх рухаў цела, падціскаючы да гэтага беларускія ўлады; спачатку гэтыя пяць, потым нейкія іншыя - рычагоў ўплыву больш чым дастаткова».

«Сапраўды гэтак жа афіцыйны Менск будуць прымушаць да падпісання пагаднення аб Еўразійскім эканамічным саюзе, хоць мы ведаем, што там пакуль існуе шмат невыразнасцяў і супярэчнасцяў. На мой погляд, тэндэнцыя паступовага фарсіраванага ўцягвання ў арбіту Расеі захаваецца», - перакананы Фёдараў.

Пры гэтым эксперт адзначае, што пакуль заўчасна казаць пра далучэнне ў 2014 годзе новых членаў да Еўразійскага саюза.

«Можа пашырыцца толькі Мытны саюз ці Адзіная эканамічная прастора, хоць і там ёсць праблемы. Думаю, што, нягледзячы на ўвесь супраціў Беларусі і Казахстана, фармальна перамовы будуць рухацца», - перакананы суразмоўца.

Палітолаг лічыць відавочным, што ні Астана, ні Менск не хочуць палітычнага наднацыянальнага саюза, таму што разумеюць, што дамінаваць там будзе Масква.

«Яны будуць упірацца. Але калі ў Астаны яшчэ ёсць хоць нейкія рэсурсы для гэтага, то ў афіцыйнага Менска іх трохі, улічваючы, што з іншага боку (з боку ЕЗ. - БелаПАН.) у яго падтрымкі няма: ён фактычна сам сябе паставіў у такое становішча, калі застаўся сам насам з Масквой», - адзначыў Фёдараў.

На думку эканаміста Сяргея Чалага, у 2014 годзе Беларусь чакаюць некалькі «вызначальных дэдлайнаў»:

«Гэта канец першага квартала і сярэдзіна года, калі пачнуць мінаць тэрміны абяцанняў нашага ўрада па ажыццяўленню гэтых пяці інтэграцыйных праектаў. Да сярэдзіны года яшчэ як раз сканчаецца ўжо падпісаны нафтавы баланс».

Акрамя таго, дадаў Чалы, да траўня ўжо неабходна падрыхтаваць дакументы па Еўразійскім эканамічным саюзе.

«З ім пакуль праблем таксама хапае. Наколькі я разумею, пакуль можна было прыдумаць толькі яго арганізацыйна-прававыя структуры і механізмы, а што тычыцца іх змястоўнага напаўнення, там ёсць сур'ёзныя пытанні. І тое, што хацеў бы бачыць беларускі бок, пакуль уяўляецца найбольш радыкальным падыходам. Я маю на ўвазе зняцце ўсіх абмежаванняў і выключэнняў, якія існуюць у рэжыме свабоднага гандлю», - адзначае Чалы.

Эканаміст не выключае, што два мільярда абяцанага расейскага крэдыту разлічваліся як падтрымка да моманту, калі Менску прыйдзецца вызначацца па ўсіх праблемных пытаннях. «Да сярэдзіны года ўсё будзе выглядаць досыць бясхмарна і канструктыўна, а далей пачнуцца калі не праблемы, то перацягванне каната і па пяці праектах, і па дамове аб ЕЭС», - прагназуе Чалы.

Пры гэтым ён не верыць, што ўдасца падпісаць дамову да траўня 2014 года, як гэта запланавана:

«Мы бачым, што існуе розніца менавіта ў падыходах, а не па нейкіх тэхнічных момантах. Гэта нагадвае сітуацыю, калі гаворка ішла пра стварэнне Мытнага саюза. Тады таксама быў працяглы перыяд ратыфікацыі-нератыфікацыі, «хросныя бацькі» з'яўляліся, ледзь не рукі выкручвалі, каб ратыфікацыя адбылася.

Але там толькі ўсё пачыналася, а за Еўразійскім саюзам ужо немагчыма прыдумаць нічога больш. Гэта завяршальная стадыя інтэграцыі, за якую адкладаць нейкія праблемы ўжо немагчыма. Раней методыка была такая: у Мытным саюзе ёсць праблемы - вырашым іх у АЭП, у АЭП ёсць праблемы - давайце перанясем іх кудысьці вышэй. Тут гэтага не атрымаецца. Я прагназую сур'ёзныя спрэчкі на гэтую тэму», - робіць выснову эксперт.