У Беларусі з'явіцца «падатак на балванкі»

Аднаадсоткавы збор ад кошту тэхнікі і носьбітаў для прайгравання аўдыё і відэа ў асабістых мэтах («падатак на балванкі») з'явіцца ва ўсіх краінах ЕАЭС.

У Расеі гэты збор у карысць аўтараў і выканаўцаў твораў, вытворцаў аўдыё/відэа спаганяе Расейскі саюз праваўладальнікаў (РСП).

Як паведаміў «Известиям» намеснік дырэктара дэпартамента развіцця прадпрымальніцкай дзейнасці Еўразійскай эканамічнай камісіі (ЕЭК) Самат Аліеў, праект пагаднення краін ЕАЭС аб парадку кіравання аўтарскімі і сумежнымі правамі на калектыўнай аснове прайшоў унутрыдзяржаўныя ўзгадненні ў Расеі, Беларусі і Казахстане, але яшчэ не падпісаны і не ратыфікаваны . Дагавор аб далучэнні Арменіі да ЕАЭС мае на ўвазе падпісанне ўсіх дакументаў гэтай арганізацыі. У пагадненні аб калектыўным кіраванні згадваецца і правы аўтараў, выканаўцаў, вытворцаў аўдыё і відэа «на атрыманне ўзнагароджання за свабоднае прайграванне фанаграм і аўдыёвізуальных твораў у асабістых мэтах».

У апошняй версіі дакумента зафіксаваная адзіная стаўка збору - 1% ад кошту тэхнікі і носьбітаў. Пералік вырабаў, з коштаў якіх ён будзе налічвацца, таксама будзе адзіным - яго зацвердзіць ЕЭК. Пры гэтым парадак збірання збору будзе рэгулявацца заканадаўствам кожнай асобнай краіны.

- У заканадаўстве Беларусі і Казахстана ўжо ёсць нормы аб зборы за выкананне аўдыё і відэа ў асабістых мэтах, - распавёў Самат Аліеў. - Але на практыцы грошы не збіраюць, як гэта доўга адбывалася і ў Расеі.

З ягоных слоў, ёсць у Беларусі і Казахстане і арганізацыі, якія атрымалі паўнамоцтвы на спагнанне такога збору. У Беларусі - адна, а ў Казахстане такіх арганізацый нават некалькі - заканадаўства гэтай краіны дапускае такую практыку.

Як расказаў намеснік міністра культуры РФ Рыгор Іўліеў, на перамовах аб калектыўным кіраванні правамі ў рамках ЕАЭС вялікую ўвагу надалі патрабаванням да празрыстасці збірання і размеркавання сродкаў.

- Ужо дамовіліся, што арганізацыі, якія збіраюць грошы, будуць праходзіць незалежны аўдыт і што ўся інфармацыя будзе агульнадаступная ў інтэрнэце, - распавёў Іўліеў.

Сапраўды, у праекце пагаднення запісана, што арганізацыі па калектыўным кіраванні правамі павінны праходзіць знешні аўдыт не радзей аднаго разу ў 2 гады. У тым ліку будзе правяраць, наколькі парадак размеркавання сабранага ўзнагароджання адпавядае заяўленай методыцы. Заключэнне аўдытара будзе публікавацца ў інтэрнэце.

- На маю думку, праблема расейскіх арганізацый па калектыўным кіраванні правамі ў тым, што яны ніяк не могуць выбудаваць сістэму, пры якой большасць карыстальнікаў будуць задаволеныя, - кажа кампазітар і музычны прадзюсар Арташэс Андрэасян. - Можа, уся справа ў тым, што яны дагэтуль працуюць аўтаручкай на паперы, а не на кампутарах. Калі арганізацыя выбудуе сістэму, праз якую я змагу прасачыць за сваімі даходамі і налічэннямі, усё спекуляцыі непразрыстасці спыняцца.