Быхаўскія сяляне ўзбунтаваліся супраць начальства

У Быхаўскім раёне работнікі фермы дамагліся змены кіраўніцтва.

Супрацоўнікі фермы ў вёсцы Красны бераг Быхаўскага раёна апублікавалі ў сацыяльнай сетцы не скаргу — крык аб дапамозе. Кажуць, ад безвыходнасці — іх ніхто не чуе. І ў першую чаргу — кіраўнік, в. а. дырэктаркі ААТ «Быхаўрайаграпрамтэхзабеспячэнне» Ева Коўзік, якая кіруе таксама дзвюма фермамі, якія належаць арганізацыі, піша tut.by.

— Яшчэ пару месяцаў — і нам, простым рабочым, не будзе каго даглядаць, так як усё быдла згіне праз голад і холад, — кажуць работнікі фермы, якія перажываюць не столькі за заробкі, колькі за маленькіх цялят.

Іх у хляве з дзіравым дахам — блізу двухсот. Узрост — ад месяца і старэй. Карміць малых няма чым — корм напалову згніў, кажуць сельгасработнікі.

Скарга губернатару: «Звярніце ўвагу на халатнасць»

Работнікі фермы — блізу 40 чалавек — на пачатку кастрычніка напісалі калектыўную скаргу на электронную пошту Магаблвыканкама, у якой папрасілі кіраўніка рэгіёну Уладзіміра Даманеўскага «звярнуць увагу на халатнасць і безгаспадарчасць кіраўніцы ААТ «Быхаўрайаграпрамтэхзабеспячэнне».

На іх думку, за час працы Коўзік «арганізацыя практычна збанкрутавала». На ферме адвес буйной рагатай жывёлы склаў 110 тон, сярэднядзённыя надоі ўпалі ў 2 разы — з 13,5 да 7-7,5 літраў з адной каровы. Згадалі таксама пра тое, што 700 тон нарыхтаваных грубых кармоў былі толькі для справаздачнасці на паперы, што пацвердзіла праверка АБЭЗ. У рэальнасці ж корму было 200 тон, з іх якаснага — толькі 60 тон, якіх не хапіла б «і цялятам па святах».

У большасці сянажных ям корм згніў — іх занадта доўга закладвалі, патлумачылі сельгасработнікі. З іх слоў, гэта адбылося «праз халатнасць кіраўніцы, якая не забяспечыла своечасова палівам і запаснымі часткамі».

У скарзе напісалі таксама аб тым, быццам Коўзік прымушала работнікаў уносіць ілжывыя звесткі ў справаздачныя дакументы і пагражала звальненнем за непаслушэнства. Аб тым, што адрыны да зімы не падрыхтаваныя, і каровы цэлымі днямі знаходзяцца ў поле. Што на сельгастэхніцы «страшна працаваць, бо на машынах гума ўся знасілася да такой ступені, што бачны дрот на гуме, у кабінах велізарныя дзіркі».

Манерай камунікацыі кіраўніцы падначаленыя таксама незадаволеныя і «за верасень 2016 года на яе ўжо двойчы выклікалі міліцыю з нагоды абразы».

40 супрацоўнікаў арганізацыі папрасілі Даманеўскага звольніць кіраўніцу:

«Мы ўжо не ведаем, куды нам звяртацца, калі ласка, дапамажыце нам не застацца без працы, бо пад кіраўніцтвам такой дырэктаркі нам хутка не будзе дзе працаваць [...] Не пакіньце нас простых людзей без увагі, бо ў нас ва ўсіх дзеці. Мы не верым, што ніхто не можа знайсці на Коўзік Е. М. управу. Бо такое не павінна застацца беспакараным. [...] Чаму ўсе пакрываюць «справункі» такой кіраўніцы. Мы патэлефануем, папросім дапамогі, а на раніцу Ева Мікалаеўна пачынае высвятляць, хто тэлефанаваў і звальняе з працы, ды яшчэ і ўмудраецца прамінулай датай» .

Таксама супрацоўнікі фермы выслалі на электронную пошту аблвыканкама фота гнілога збожжа новага ўраджаю. Чыноўнікі адказалі, што ў дачыненні да кіраўніцы праводзіцца праверка.

Праверка Мінсельгасхарча: звольніць кіраўніцу

На пачатку кастрычніка на ферму прыехала праверка з Міністэрства сельскай гаспадаркі — таксама па слядах калектыўнай скаргі. Са слоў супрацоўнікаў фермы, правяраючыя казалі, што такога не бачылі за 20 гадоў працы. Напрыклад, пярэзімак выглядаў як трохмесячнае цялё, бо недаядаў практычна з нараджэння.

— Ферма ў вёсцы Красны бераг знаходзіцца за 20 км ад вёскі Лудчыцы, дзе ёсць яшчэ адна ферма. Сёння прывезлі муку — тыдзень не возяць, цяляты галадаюць. На гэты момант яны наогул без вады стаяць. Што людзі могуць вёдрамі прынесці, носяць — камунікацыі пашкоджаныя, — з адчаем кажуць супрацоўнікі фермы, якім проста шкада жывёл.

Дарэчы, вынікі праверкі Мінсельгасхарча, накіраваныя ў Магілёўскі аблвыканкам, датаваныя 12 кастрычніка.

Вось толькі некаторыя вытрымкі з 9 старонак дакумента:

«Коўзік не кампетэнтная ў пытаннях вядзення сельскагаспадарчай вытворчасці, у сувязі з чым яе кіраўніцкія пастановы [...] прыводзілі да прычынення матэрыяльнай шкоды»;

«усталяваны факт псавання кармоў (на момант наведвання згніло блізу 70 тон сіласу з свірэпіцы»;

«праз адсутнасць ветэрынара не праводзілася своечасовае лячэнне хворых цялят. [...] у клетцы быў знойдзены труп цяляці. [...] у цялятаў адсутнічала падсцілка»;

«не праводзілася дэзінфекцыя ад насякомых (мух). Клеткі ад гною і гнаявой жыжкі не ачышчаныя»;

«[...] гадамі не вывозяцца на палі арганічныя ўгнаенні. [...] паблізу ферм вадкая фракцыя гною расцяклася па ворных землях»;

«трупы жывёл [...] закопваліся ў выкапаныя паблізу жывёлагадоўчых ферм ямы. [...] каля ям і жывёльнага могільніка, раскіданыя рэшткі трупаў загінулых жывёл (галовы, канечнасці, рэбры і г. д.);

«каля сціртаў сена [...] знаходзіўся труп лісы».

Правяраючыя адзначылі антысанітарыю, у тым ліку ў даільным абсталяванні, бедны рацыён жывёл. Заўважылі і тое, што да шалі для ўзважвання жывёлы прывязаны камень — для большай вагі. Сельгастэхніка была ў не менш жаласным стане, чым быдла.

У даведцы ёсць тлумачэнне, што Ева Коўзік — 66-гадовая пенсіянерка. З 16 снежня 2014 года яна з'яўляецца в. а. дырэктаркай ААТ «Быхаўрайаграпрамтэхзабеспячэнне» і з 1 лютага 2012 года — начальнікам цэха дрэваапрацоўкі ААТ. Прычым кантракт у апошнім выпадку заключаны на 5 гадоў. У вялікім спісе прапаноў Мінсельгасхарч рэкамендаваў «разгледзець пытанне аб вызваленні ад пасады в. а. дырэктаркі Коўзік Е. М.».

Ева Коўзік: «Нічога страшнага няма»

Тое, што каровы і цяляты, стаяць у хляве без даху, кіраўнік не адмаўляе. Тлумачыць, што частка даху знесла ветрам блізу тыдня таму. Яго часова накрылі тэнтам і руберойдам 1 снежня — на наступны дзень пасля таго, як супрацоўнікі фермы запрасілі на месца журналістаў і папярэдзілі пра гэта Коўзік.

— Шыфер закупілі, дошкі прывезлі. Будзем перакрываць па меры магчымасці, — сказала Ева Мікалаеўна. — Знесла невялікі ўчастак даху, але адрамантаваць адразу не маглі — не было матэрыялаў, не было за што купіць. Дах быў накрыты тэнтам. У Лудчыцах дах шыферны, ён ад ветру не пацярпеў.

У тым, што цяляты і каровы тыдзень знаходзіліся пад адкрытым небам, Коўзік не бачыць «нічога страшнага», бо дах быў пашкоджаны «кавалачкамі». Корму ў жывёлы дастаткова, лічыць в. а. дырэктаркі: «дзесьці 30 кармавых адзінак на ўмоўную галаву — і сілас, і сена, і сянаж, і збожжа, і кукурузы прыбралі, і шмат саломы».

Тое, што на палях застаўся ўраджай, кіраўніца адмаўляе — кажа, усё прыбралі. А заробкі супрацоўнікаў ферм, кажа, цалкам залежаць ад надояў і прыбаўленняў у вазе: «няма малака — няма заробку». Пры гэтым у «Быхаўрайаграпрамтэхзабеспячэнні» са слоў Коўзік, сярэдні заробак складае 390 рублёў.

1 снежня — у той час, калі перакрывалі дах, — ферму ў вёсцы Красны бераг наведаў і намеснік старшыні камітэта сельскай гаспадаркі і харчавання Магілёўскага аблвыканкама Андрэй Кажамякін. З ягоных слоў, Еву Коўзік звольняць:

— Найбліжэйшым часам кіраўнік у гаспадарцы будзе заменены. Прыдатную кандыдатуру ўжо падабралі.