Праваабаронца патрабуе скасаваць прымусовую працу пад Лагойскам

У пракуратуру Лагойскага раёна накіраваная скарга праз арганізацыю выканкамам «суботніка» ў ачыстцы лесапалос.

Праваабаронца Валянцін Стэфановіч накіраваў у пракуратуру Лагойскага раёна скаргу з нагоды арганізацыі выканкамам «суботніка» ў ачыстцы лесапалос для супрацоўнікаў 21 прадпрыемства. Выкарыстанне «грамадскіх работ», як высветлілася, з'яўляецца звычайнай практыкай мясцовых уладаў, адзначае «Вясна».

Аб незаконным загадзе Лагойскага райвыканкама праваабаронца даведаўся з публікацыі інтэрнэт-партала tut.by, у рэдакцыю якога чытач і даслаў фота дакумента.

Як вынікае з загада, 1 снежня работнікі 21-й дзяржустановы павінны былі ўзяць удзел у санітарнай ачыстцы лесапаласы. Як засведчыў відавочца, выконваючы абавязкі старшыні райвыканкама Павел Саўко асабіста правяраў наяўнасць людзей пасля абеду, каб тыя не разбегліся.

Другі чытач інтэрнэт-партала распавёў, што добраахвотна-прымусовыя работы ў Лагойскім раёне не рэдкасць:

«Сёлета ўсё пачалося з традыцыйных вясновых суботнікаў. Аднак кіраўніцтва раёна пайшло далей. Усё лета і частку восені супрацоўнікі дзяржустаноў працавалі на ўзвядзенні статуі Маці Божай у райцэнтры — штодня прыбіралі прылеглую тэрыторыю. Потым пачалася падрыхтоўка да «Дажынак». Кожны дзень людзі насілі і разраўноўвалі зямлю. Потым выпаў снег, і за два дні да «Дажынак» людзей прымусілі яго прыбіраць, прычым не з ходнікаў, а са ўсёй тэрыторыі, каля якой будзе праводзіцца свята. Уночы снег выпаў зноў, пасля чаго была прынятая пастанова проста разраўноўваць яго, што людзі добрасумленна і зрабілі».

Новы загад па ўборцы лесапалос мужчына пракаментаваў з абурэннем:

«Чаму людзі зімой вымушаныя працаваць (за прыход асабістую адказнасць нясе кіраўнік арганізацыі), чым займаюцца спецыяльныя службы, якія павінны выконваць гэтыя працы і самае галоўнае, хто атрымлівае за гэта грошы?»

Толькі таму, што «дарожнікі самі не справяцца», як вынікае з адказу Паўла Саўко, які прыкрыўся загадам «зверху»:

«1 снежня людзі адпрацоўвалі за суботу — гэта як суботнік у нас на пастанову Менскага аблвыканкама. Было даручэнне правяраць прыход пад асабістую адказнасць начальнікаў арганізацый. Зімой свежае паветра, толькі за радасць пагутарыць і папрацаваць! А скардзяцца толькі тыя, хто нічога не робіць на працы і нічым не дапамагае ў грамадскай дзейнасці. Гэта ж прыгажосць нашага раёна, Лагойск — гонар краіны, разыначка, замежнікі прыязджаюць сюды — усё павінна быць прыбранае».

У звароце ў Лагойскую раённую пракуратуру Валянцін Стэфановіч нагадвае, што прыцягненне да працы супрацоўнікаў прадпрыемстваў раёна насуперак іх волі і з прычыны таго, што «Лагойск — гонар краіны, куды прыязджаюць замежнікі», сведчыць «аб мабілізацыйным характары такой працы ў мэтах эканамічнага развіцця раёна» і з'яўляецца парушэннем заканадаўства. Таму што згодна з артыкулам 13 Працоўнага кодэкса, прымусовая праца, у тым ліку, як метад мабілізацыі ды выкарыстання працоўнай сілы для патрэб эканамічнага развіцця, забараняецца. Артыкул 20 Працоўнага кодэкса абвяшчае, што наймальнік не мае права патрабаваць ад работніка выканання работ, неабумоўленых працоўнай дамовай, а выключэннямі могуць быць выпадкі, пералічаныя ў артыкуле 33 кодэкса. Ні санітарная ачыстка лесапаласы, ні правядзенне «Дажынак», відавочна, не ўваходзяць у гэты пералік, і не з'яўляюцца рабочай неабходнасцю, канстатуе праваабаронца.

Разам з тым ён паказвае і шэраг ратыфікаваных Беларуссю міжнародных дамоваў, якія забараняюць выкарыстанне прымусовай працы — Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах, Міжнародны пакт аб эканамічных, сацыяльных і культурных правах, а таксама Канвенцыі Міжнароднай арганізацыі працы аб ліквідацыі прымусовай працы.

У сувязі з гэтым Валянцін Стэфановіч просіць правесці пракурорскую праверку аб паказаных у паведамленні СМІ і, пры ўстанаўленні фактаў парушэння законнасці ды правоў грамадзян у Лагойскім раёне, ужыць захады для скасавання незаконных загадаў выканаўчых органаў улады, прыцягнуць вінаватых да адказнасці і прадухіліць такія парушэнні ў будучыні.

Зыходзячы з шэрагу паведамленняў СМІ аб прыцягненні да прымусовай працы жыхароў Маладзечанскага, Вілейскага, Лагойскага раёнаў, праваабаронца робіць выснову аб сістэмным характары гэтай з'явы, аб чым паведамляе ў аналагічным звароце ў Менаблвыканкам.

«Такога кшталту дзеяннямі некаторых кіраўнікоў мясцовых выканаўчых органаў улады прычыняюць значную шкоду міжнароднаму іміджу Рэспублікі Беларусь, падрываюць і так невысокі давер грамадзян да дзейнай улады агулам», - падкрэслівае ён, звяртаючыся да кіраўніцтва вобласці.

Нагадаем, што патрабаванне да ўладаў Беларусі аб скасаванні прымусовай працы і забеспячэнні належнай абароны правоў працоўных з'яўляецца адным з асноўных з боку Камітэта эканамічных, сацыяльных і культурных правоў ААН і Камітэта ў нормах і стандартах МАП, куды праваабаронцы «Вясны» і FIDH накіроўвалі супольны тэматычны даклад «Паўсюдныя парушэнні працоўных правоў і прымусовая праца ў Беларусі». Аднак беларуская дзяржава ігнаруе сталыя заклікі экспэртаў сістэмы ААН.