Блогер спамеру не таварыш

На гэтай вайне не бяруць палонных. Яна заканчваецца зменай улады.

У Беларусі фільм-расследаванне НТВ «Хросны бацька» (які выйшаў на канале ў мінулую нядзелю), вядома, не паказалі. У гэты час беларускім гледачам НТВ прапанавалі атрымаць асалоду ад мастацкага фільма з красамоўнай назвай «Пекла». Нічога дзіўнага ў гэтым, вядома, няма. Ужо калі з праграмы Першага канала «Пражэктарпэрысхілтан» беларускія цэнзары выразаюць жарты пра Лукашэнку, перш чым дапусціць чатырох жартаўнікоў на экраны, то бязглузда было б чакаць, што «Хроснага бацьку» беларусам пададуць на талерачцы ў прайм-тайм. Тым больш, што яшчэ ў мінулым годзе здымачную групу НТВ, якая працавала над расследаваннем, арыштавалі беларускія спецслужбы і выправадзілі ў Расею. Тым не менш, у нядзелю ўвечары фільм выйшаў у расейскі эфір.

Гэта спроба расследавання знікненняў і смерцяў палітычных апанентаў Лукашэнкі. Аўтары фільма наўпрост абвінавачваюць яго ў арганізацыі палітычных забойстваў. Зрэшты, гэта ўжо было зроблена і беларускімі журналістамі, і дакладчыкам ПАРЭ Хрыстасам Пургурыдэсам, чый даклад «Зніклыя без вестак у Беларусі» ў 2004 годзе ў Страсбургу проста «падарваў» аўдыторыю і быў ухвалены практычна аднагалосна (дарэчы, расейская дэлегацыя тады таксама прагаласавала за). Але ўвесь гэты час Масква старанна абыходзіла тэму зніклых. Таму такое расследаванне на расейскім экране - у любым выпадку сенсацыя.

Сенсацыйны дух узмацніўся дзякуючы голасу за кадрам, які ў першую ж хвіліну распавёў, што год таму беларускія спецслужбы забралі ў здымачнай групы ўсе касеты, але вось зусім нядаўна добрыя людзі змаглі дастаць іх з сейфаў КДБ і перадаць у Маскву. Усе ведаюць, што няма ў Беларусі такога «добрага чалавека», які змог бы з лёгкасцю ўвайсці ў КДБ, адкрыць сейф і забраць адтуль касеты. Гэта маглі зрабіць толькі самі кадэбэшнікі - больш няма каму. КДБ «злівае» Лукашэнку?

Чальцы дэлегацыі, якія суправаджалі Лукашэнку на саміце ў Астане, назвалі з'яўленне фільма «Хросны бацька» беспрэцэдэнтным ціскам на кіраўніка дзяржавы, чорным піярам і хлуснёй. А ў амбасадзе Беларусі ў Маскве і зусім назвалі фільм НТВ «злачынным».

На мінулым тыдні Аляксандр Лукашэнка напісаў ліст са скаргамі на Мядзведзева і Пуціна ў газету «Правда». Мабыць, гэтага кіраўніку Беларусі падалося недастаткова, і ў пятніцу ён разаслаў такія ж лісты 80 расейскім бізнесменам. Лукашэнка тлумачыць, што газавы канфлікт - «толькі частка той несяброўскай палітыкі, якая на працягу апошніх гадоў планамерна праводзіцца ў дачыненні да Беларусі. Дастаткова згадаць нядаўнія «малочныя», «мясныя», «цукровыя», «нафтавыя» і іншыя войны. Я ўжо не кажу пра тую мэтанакіраваную большасці расейскіх СМІ лінію, якая набыла характар сапраўднай інфармацыйнай агрэсіі».

На наступны дзень, у суботу (супадзенне?), Дзмітрый Мядзведзеў параіў Лукашэнку не займацца спамам. Той у адказ заявіў, што расейскаму калегу лепш не ў блогах сядзець, а кіраваць дзяржавай, і пазлараднічаў: «Яны груба фальсіфікуюць, фальшыва, непрафесійна рэжуць усе выступы і робяць з нас ідыётаў. І яны хацелі, каб я маўчаў? Але калі ён загаварыў, значыць, зачапіла. Дый слава Богу. Значыць, дайшоў мой сігнал пра тое, што адбывалася на самой справе. А значыць, рускі чалавек - ён наогул усё разумее, лішні раз пераканаўся з падачы прэзідэнта Беларусі, што адбылося ў беларуска-расейскіх адносінах».

А што да Мытнага саюза, то і тут Аляксандр Лукашэнка не шукаў лёгкіх шляхоў. Яго «парламент» афіцыйна сышоў у адпачынак увечары 30 чэрвеня, заявіўшы, што Мытны кодэкс разгледжаны не будзе. Усім сказалі «дзякуй» і разышліся, але акрэдытаваныя журналісты адчулі нядобрае: звычайна падчас закрыцця сесій гучыць гімн як сігнал да таго, што можна раз'яжджацца. А тут - без гімна, хутка развіталіся і выставілі журналістаў прэч. Аказалася, што потым дэпутаты сабраліся ўжо таемна, ноччу, і ратыфікавалі Мытны кодэкс, але нікому пра гэта не сказалі. І да суботы ўсе гадалі: дык што яны там рабілі ноччу? І толькі ў суботу Лукашэнка заявіў, што Менск ужо даўно ўсё ратыфікаваў, а Масква пра гэта нават не ведае.

Але ў Расеі, вядома, ведалі аб ратыфікацыі Мытнага кодэкса. І інфармацыйны ТБ-удар не быў звязаны са спробамі прымусіць Лукашэнку падпарадкавацца. На гэтай вайне не бяруць палонных. Яна заканчваецца зменай улады.

Ірына Халіп, «Новая газета»