Радыё Швецыі рыхтуе пастаноўку пра Бяляцкага

Аўтар п'есы - вядомы журналіст і літаратар Зміцер Плакс.

Праект першага канала нацыянальнага радыё Швецыі, у рамках якога з Новага года будуць гучаць спектаклі пра людзей, якія паўплывалі на жыццё сваіх грамадзян або на ход міжнародных падзей, называецца «Сусветная гісторыя ад радыётэатра», паведамляе «Радыё Свабода».

«Радыётэатр» рыхтуе яго ў супрацоўніцтве са шведскім ПЭН-клубам і форумам «Жывая гісторыя». 365 п'ес пішуць тры аўтары, у ліку якіх і беларус з Менска, які ўжо шмат гадоў жыве і працуе ў Стакгольме, Зміцер Плакс. Ён распавядае пра тое, як узнікла ідэя праекта.

«Ва ўніверсітэце ва Упсале, што непадалёк ад Стакгольма, ёсць дацэнт Браян Палмер, які ўсе свае лекцыі на працягу пэўнага часу пачынаў з аповяду пра чалавека, які так ці інакш звязаны з гэтым днём і які ў пазітыўным сэнсе паўплываў на жыццё чалавека, краіны ці ўсяго чалавецтва. Вось зыходзячы з гэтых кароценькіх лекцый, шведскі ПЭН-клуб у супрацоўніцтве з арганізацыяй «Жывая гісторыя», у мэты якой уваходзіць распавядаць пра гістарычныя падзеі, якія так ці інакш звязаныя з правамі чалавека, выдалі каляндар, дзе на кожны дзень года ёсць невялікія тэксты пра тых людзей, якія звязаны з гэтым днём, якія спрыялі захаванню праў чалавека», - кажа Зміцер Плакс.

Гэты каляндар на будучы год ужо надрукаваны, Алесю Бяляцкаму ў ім адведзена дата 14 лютага. Менавіта ў гэты дзень у мінулым годзе кіраўнік праваабарончага цэнтра «Вясна» даведаўся, што літоўскія банкі выдалі беларускім уладам звесткі аб фінансавай дзейнасці яго арганізацыі. Гэтая навіна заспела Бяляцкага ў Вільні. Ён разумеў, што наступствам будзе крымінальны пераслед на радзіме. Зміцер Плакс узяў за аснову сваёй п'есы падзеі гэтага дня, якія, па яго словах, дазваляюць больш поўна расказаць шведскай публіцы пра беларускіх праваабаронцаў за 5 хвілін. Ён прыдумаў дыялог Бяляцкага з жонкай Наталляй праз скайп.

«Я выбраў гэты момант, калі ён яшчэ знаходзіцца ў Вільні. Але вядома ўжо, што гэтая інфармацыя была перададзена. Ён мог застацца за мяжой і не вяртацца, але ён абраў вяртанне, нягледзячы на тое, што ведаў, чым гэта скончыцца. І вось гэты момант я як раз выкарыстаў у п'есе, калі можна яшчэ застацца і не ісці ў турму, але ён вырашае гэта зрабіць, так як не адчувае сябе вінаватым», - кажа Плакс.

«Радыётэатр» - гэта найстарэйшая культурная арганізацыя Шведскага радыё. Ён узнік у 1925 годзе. У ім працавалі ўсе вядомыя рэжысёры і акцёры краіны, і да гэтага часу ён мае вялікую папулярнасць сярод слухачоў.

Спектакль аб Алесі Бяляцкім прагучыць у Стакгольме 14 лютага наступнага года.