Беларускі «народны матаролер» збіраюць з кітайскіх частак

У 2012 годзе пад брэндам «Хорс-Мотарс» на плошчах Гомельскага маторарамонтнага завода пачалі збіраць мотатэхніку.

Публіка адрэагавала вельмі жыва. Сёння ў вёсках на скутэры не раз'язджае толькі лянівы, а на стаянках побач з некаторымі прадпрыемствамі можна назіраць цэлыя выставы гэтых сродкаў перамяшчэння гомельскай вытворчасці. Журналісты onliner.by паглядзелі, як у беларускіх рэаліях з кітайскіх камплектуючых нараджаецца матаролер Hors 056.

У Беларусі два вытворцы мотатэхнікі - мотавелазавод ў Менску і маторарамонтны ў Гомелі. Імпартуючы больш за дзесяць гадоў мотатэхніку з Кітая, менскае прадпрыемства «Хорс-Мотарс» аднойчы аважыла стварыць канвеер у Гомелі. У 2011 годзе ў МРЗ купілі кантрольны пакет акцый, і ўжо ў ліпені наступнага года ўручную была сабраная першая партыя мапедаў. Да канца года за грошы кітайскіх партнёраў змантавалі канвеер, на якім цяпер у год збіраецца да 10 тысяч адзінак мотатэхнікі.

Самы бюджэтны з прапанаваных узораў абыдзецца ў 7 млн 300 тысяч рублёў. Гэта мапед Hors RX-8. Разлічаны на сельскага жыхара, важная асаблівасць дызайну - пярэдні кошык. Самай хадавы мадэллю завадскія маркетолагі назвалі мапед Hors Alpha. Коштам крыху больш за 8 млн. Са скутэраў стабільным попытам карыстаюцца Hors 051 і Hors 056.

Сёння наладжаны выпуск 10 відаў мотатэхнікі з аб'ёмам рухавіка ад 50 да 150 «кубікаў». У планах на 2015 год - выпуск трыцыкла і квадрацыклаў для дзяцей і дарослых. Аказваецца, стабільны попыт на іх ужо ёсць - у год беларусы купляюць каля 500 штук мотаўсюдыходаў. Разглядаецца яшчэ адна перспектыва - адкрыць уласную вытворчасць рам і колавых дыскаў. Праз вагу і габарыты іх дастаўка з Кітая абыходзіцца дорага. На заводзе падлічылі: самім варыць рамы мае сэнс пры павелічэнні аб'ёмаў вытворчасці да 15 тысяч адзінак тэхнікі ў год.

У залежнасці ад мадэлі, якая збіраецца, на канвееры задзейнічана ад 5 да 15 пастоў. Самая працаёмкая праца - зборка скутэра Hors 156. У ёй удзельнічаюць да 20 чалавек. На перакуры хадзіць няма калі.

Пачатак пачаткаў - маркіроўка рамы. Як і ў аўтамабілях, кожнай адзінцы тэхнікі прысвойваецца серыйны нумар. Ён дублюецца на металічным жэтоне, які мацуецца да шкілета будучага скутэра. Разам з VIN на жэтон наносіцца інфармацыя аб краіне-вытворцы, тэхнічна дапушчальнай максімальнай масе будучага матаролера, нумар тэхнічных умоў. На гэтым жа ўчастку запрасоўваюцца падшыпнікі.

На пасадзе папярэдняй зборкі робіцца мантаж навяснога абсталявання: бакавая і цэнтральная падножкі, спружыны, кранштэйны... Пасля гэтага раму ставяць на канвеер, і яна паэтапна пачынае «абрастаць» камплектуючымі. У нашым выпадку патрабуецца сабраць каля 100 частак. Рухавік паступае на завод напаўкамплектам. У сабраным стане важыць каля 20 кг. Аб'ём рухавіка ў мадэлі Hors 056-150 кубічных сантыметраў. Для кіравання такім скутэрам патрэбнае пасведчанне катэгорыі А.

Далей шкілет атрымлівае колы, ўсталёўваюцца тармазныя механізмы, глушыцель, бензабак, стырно, спідометр, да праводкі падключаюцца электрапрыборы. Важны момант - усім спецыялістам прысвоеныя нумары. У працэсе зборкі кожная выкананая імі аперацыя фіксуецца ў кантрольнай карце. У выпадку непаладак можна адсачыць, на якім этапе і кім была дапушчаная памылка. Слабых звёнаў на канвееры, запэўніваюць у тэхнічным аддзеле, сёння няма.

Часта даводзіцца павазіцца з ашалёўкай з пластыка. Камплектуючыя набываюцца ў розных вытворцаў, таму часам узнікаюць не дастасаванні ў крапежных элементах.

З канвеера сабраны скутэр адпраўляецца на фінішны кантроль, дзе спецыялісты правяраюць кожны асобнік. У першую чаргу правяраецца электраабсталяванне. На бегавых барабанах глядзяць, ці карэктна працуе спідометр: ролікі раскручваюць пярэдняе кола, на табло адлюстроўваецца хуткасць. Звесткі табло і спідометра павінны супадаць.

Таксама на гэтым участку правяраецца магутнасць рухавіка, максімальная хуткасць, праца тармазоў, суоснасць колаў, а таксама ўзровень СА ў выхлапе. Пасля завяршэння выпрабаванняў выдае справаздачу з указаннем пералічаных параметраў.

Кантралёр мае права забракаваць тавар нават праз дробныя агрэхі - напрыклад, нераўнамерныя зазоры і таму падобныя недапрацоўкі. Калі ўсё ў норме - транспартны сродак атрымлівае дакументы і адпраўляецца на ўчастак упакоўкі.

За тры гады працы канвеера маторарамонтнікі не раз чулі: маўляў, несур'ёзная ў вас праца, падумаеш - зборка. Спачатку крыўдзіліся, цяпер рэагуюць спакойна. Тыя, хто карыстаецца іх прадукцыяй, калі робяць заўвагі, то па сутнасці. Больш за ўсё «народных» парадаў паступіла па мапеды Hors Alpha. За апошні год у ім памянялі оптыку (лямпы напальвання замянілі на святлодыёдныя), дапрацавалі ланцуговую перадачу (цяпер мапед можа разганяцца да 60 км/гадзіну, раней - да 45 км/гадзіну). Зваротную сувязь наладзілі праз гандлёвую сетку. У кожным кіраўніцтве па эксплуатацыі ёсць анкета. І спажыўцы не маўчаць.