Леанід Заіка: За мясам прыйдзецца ездзіць у Расею

Чума свіней выразна паказала, чым мясакамбінаты кормяць насельніцтва.

Учора стала вядома пра чарговы забарону ўвозу беларускага мяса ў Расею праз павышаны ўзровень антыбіётыкаў, а таксама праз прысутнасць сальманелы і кішачных палачак. Эканаміст Леанід Заіка растлумачыў charter97.org, чым гукнуцца гэтыя забароны беларускаму спажыўцу і хто вінаваты ва ўвядзенні гэтых абмежаванняў.

- Я лічу, што калі адмысловыя санітарныя экспертныя службы перашкаджаюць пранікненню ў краіну прадуктаў з забруджваннямі і захворваннямі - гэта выдатна. Гэта нармальная практыка, гэта клопат пра здароўе грамадзян Расеі. Гаворка ідзе не пра ўсю беларускую мясную прадукцыю, а пра мяса з канкрэтных прадпрыемстваў. Я думаю, што беларускія дырэктары гэтых дзяржпрадпрыемстваў павінныя разумець, дзе яны закупляюць корм для сваіх жывёл, пачым, што ўваходзіць у склад і гэтак далей. Таму што ў Беларусі гэтага кантролю няма, і ў выніку беларусы ядуць тое, што ім «падсоўваюць». А дзякуючы рускім зараз мы будзем нарэшце ведаць, як рэальна ідуць справы на нашых мясакамбінатах і малочных заводах. Тут свае б на месцы дамовіліся, выпілі б па чарцы, з'елі б па скварцы «заражанага» мяса... А зараз мы нарэшце маем аб'ектыўную інфармацыю. Гэта вельмі добра.

- Але шмат каму можа падацца, што забарона на пастаўкі беларускага мяса ў Расею - своеасаблівая помста за прадуктовыя махінацыі з перапродажам еўрапейскіх прадуктаў.

- Мне хацелася б верыць у тое, што ў Расеі - разумныя чыноўнікі, дастаткова адказныя, і лічыць, што прадпрымальнік Сідараў прадаў пяць кілаграм польскіх яблык у Расею - гэта эканамічная пагроза, за якую трэба караць, то я б гэта палічыў дробным і нявартым грамадзянскім учынкам. Тут я не прытрымліваюся думкі пра тое, што будуць ісці нейкія прадуктовыя «войны», што мы не будзем закупляць расейскую грэчку або макароны. Прадукты трэба рыхтаваць на высокім узроўні стандартаў. Наогул, у Беларусі стандарты фізікахімічных і біяхімічных уласцівасцей вышэй, чым у Еўразвязе.

- Дык чым жа яны тады не дагадзілі Расеі, раз яны такія якасныя?

- Таму што беларусы парушаюць санітарныя нормы. Прадпрыемства А, прадпрыемства Б, канкрэтныя дырэктары, якія дрэнна выконваюць свае абавязкі, не сочаць за санітарным станам свайго аб'екта, дапускаюць неправераную і няякасную прадукцыю да рэалізацыі. Гэтых дырэктараў трэба караць. Я думаю, што Лукашэнка павінен іх дапытаць пайменна і яны павінныя публічна паразумецца на гэты конт праз СМІ.

- Вы лічыце, што дырэктараў мясакамбінатаў могуць за гэта паздымаць з пасад?

- Ну, я б іх звольніў. А ўсё таму, што яны павінныя весці пастаянны маніторынг якасці. Ёсць лабараторыі, дзе прадукцыя правяраецца і на заражанасць стафілакокамі, і мікрабіялагічныя субстраты - гэтая работа павінная быць прафесійнай. Калі яны дрэнна працуюць, калі набралі дзяўчынак праз блат, як гэта бывае ў невялікіх гарадах. Трэба ўвесці поўную адказнасць, а не крычаць, маўляў, мы рыхтуем добрае мяса, а рускія ў нас яго не купляюць.

- Як гэтыя забароны на экспарт і афрыканская свіная чума паўплывае на выбар мясной прадукцыі ў беларускіх крамах?

- Менавіта дзякуючы АЧС, калі яна толькі пачыналася год-паўтара таму, у беларускіх крамах прадавалася нямецкая печань, шведскія свіныя ныркі, дацкае сала. І беларусы нарэшце паспрабавалі якасную еўрапейскую мясапрадукцыю, таму што выбар у крамах тады быў проста шыкоўны.

- Ці хопіць беларусам «здаровага» і якаснага мяса?

- Калі беларускія ўлады пачнуць закупляць мяса ў Польшчы, дзе фермеры прадаюць мяса па $1 за кілаграм, то беларускія дырэктары мясакамбінатаў і беларускія фермеры проста павесяцца. Альбо падысці да адміністрацыі Лукашэнкі - і застрэліцца. Беларускія пакупнікі, вядома, будуць радыя, калі мяса па даляры, ды хай нават па тры, будуць прадаваць у Беларусі, але гэтага не будзе. Я нядаўна вярнуўся з Калінінградскай вобласці: там свіная выразка каштуе $5 паводле цяперашняга курса, а ў Беларусі аналагічнае свіное мяса каштуе $12. Таму можна ездзіць па мяса ў Расею. Дарэчы, змены курсу прывялі да таго, што аўтамабіль, напрыклад, каштаваў $15.000, а цяпер ён каштуе $10.000. І так з усім. І людзі едуць! Днямі, начамі, маладыя, старыя, едуць упоена! Таму трэба радавацца жыццю і карыстацца перавагамі саюзнай дзяржавы.