«Вашынгтон Пост»: Дыктатары сыдуць

Газета «Вашынгтон Пост» пакінула чарт-ліст сусветных лідараў, якія не збіраюцца сыходзіць у адстаўку.

Большасць з іх - прэзідэнты краін трэцяга свету, багатых нафтай. І ў большасці гэтых дзяржаў дрэнна з правамі чалавека і эканомікай, затое добра з культам асобы.

Нагодай для складання спісу «Вашынгтон Пост» (пераклад - respublika-kaz.info) самых «доўгайграючых» лідараў сталі беспарадкі ў Буркіна-Фасо. Пратэстоўцы патрабавалі ад Блэза Кампаарэ, свайго прэзідэнта з 1987 года, адмовіцца ад намераў падоўжыць свае паўнамоцтвы.

«У рэшце рэшт пратэсты падзейнічалі і Кампаарэ сышоў. Але ва ўсім свеце існуе мноства іншых лідараў, якія былі ва ўладзе на працягу многіх дзесяцігоддзяў, - піша выданне, прызнаючы: - Гэта можа здацца дзіўным для заходніх чытачоў, якія, як правіла, жывуць у краінах са строгім абмежаваннем тэрмінаў (напрыклад, у ЗША ) або ва ўмовах партыйнай палітыкі, якая ўскладняе для любога лідара ўтрыманне ўлады (як у Вялікай Брытаніі). Але ва ўсім свеце ёсць шмат палітыкаў, якія чапляюцца за ўладу на працягу многіх дзесяцігоддзяў».

Чэмпіёнам, паводле версіі «Вашынгтон Пост», з'яўляецца кіраўнік Камеруна 81-гадовы Поль Бія, які прабыў спачатку прэм'ер-міністрам, а цяпер прэзідэнтам хутка ўжо 40 гадоў!

«Дасягненні» Уладзіміра Пуціна, прарабіць той жа шлях - ад прэм'ера да прэзідэнта (і назад) - нашмат больш сціплыя, усяго 15 гадоў. Але ж у яго ўсё наперадзе!

Нурсултан Назарбаеў займае ў чарце «ганаровае» 8 месца з 25-ю гадамі (9259 днямі) «ля руля».

Усяго на адзін дзень адстае ад елбасы Іслам Карымаў, таксама з савецкіх часоў кіраўнік Узбекістана.

На пяць гадоў адстае ад калегаў прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка - ён на 15 месцы.

«Спіс уяўляе сабой цікавае спалучэнне геаграфічных рэгіёнаў, - каментуе аўтар артыкула. - Добра прадстаўлены афрыканскія лідары, многія з якіх з аўтарытарнымі (або паўаўтарытарнумі) тэндэнцыямі, асабліва з багатых нафтай раёнаў Цэнтральнай і Паўднёвай Афрыкі».

Але ці не ўсё роўна, што гэтыя палітыкі знаходзяцца ва ўладзе так доўга? Як мяркуе амерыканскі прафесар Томас Кронін, «прынцып ратацыі з'яўляецца праверкай супраць паняцця, што які-небудзь лідар незаменны. Менавіта здагадка аб незаменнасць прывяло Уга Чавеса да кампаніі ў скасаванні абмежавання тэрмінаў у Венесуэле... Гэта прывяло іншых лідараў нацыянальна-вызваленчых рухаў, такіх як Мао Цзэдун, Фідэль Кастра, Кім Ір Сэн і Муамар Кадафі, да таго, каб стаць пажыццёвымі лідарамі».

«Цяжка не бачыць сярод гэтых краін прыкладаў культу асобы і парушэнняў правоў чалавека, якія яго суправаджаюць, а таксама стагнацыі, - робіць выснову журналіст. - Але, як паказвае прыклад Буркіна-Фасо, перамены ў рэшце рэшт надыдуць».