«Прадпрымальніца» з-пад Менска прадавала дзяцей расейцам

Жыхарка Менскай вобласці пад выглядам сурагатнага мацярынства дэ-факта прадавала дзяцей.

Пра гэта паведаміў БелТА начальнік аддзела трэцяга ўпраўлення ГУБАЗіК МУС Ігар Кульбіцкі.

Там адзначылі, што дапаможныя рэпрадуктыўныя тэхналогіі (ВРТ) прымяняюцца ў краіне з 1995 года, заканадаўча да іх ставіцца ў тым ліку сурагатнае мацярынства. Пры гэтым попыт на паслугі сурагатнага мацярынства пастаянна павялічваецца. З'яўляюцца і пасярэднікі, якія аказваюць паслугі па падборы сурагатных маці, генетычных бацькоў, донараў палавых клетак. Уключылася ў гэтае «рамяство» і жыхарка Менскай вобласці, якая раней не надта ўдала займалася камерцыяй і была пазбаўленая ліцэнзіі. Жанчына зарэгістравалася ў якасці ІП па ажыццяўленні «іншых відаў дзейнасці» ў галіне права (такія паслугі ліцэнзавання не патрабуюць).

У адкрытую, праз інтэрнэт яна першай у рэспубліцы (з 2007 года) стала падшукваць сурагатных маці для бясплодных пар, якія жадаюць стаць бацькамі. Каштавалі такія паслугі 3-5 тыс еўра.

У асноўным людзі да «прадпрымальніцы» цягнуліся з Расіі, дзе сурагатнае мацярынства каштуе даражэй, плюс у канцы працэсу не выключаны торг з боку сурмамы, якая не супраць «узняць» кошт. А галоўнае, паводле законаў РФ, ў парадзіхі ёсць 10 дзён на роздум - аддаваць ці не вынашанае дзіцё. У Беларусі гэтыя моманты выразна рэгламентаваны: паводле арт. 52 Кодэкса аб шлюбе і сям'і бацькамі дзіцяці прызнаюцца генетычныя бацькі і сурагатная маці не мае права аспрэчваць дадзенае становішча.

Заказчыкі заключалі з жанчынай дагавор, форму якога яна распрацавала сама. Згодна з гэтым дакументам жадаючыя стаць бацькамі (адразу пасля заключэння натарыяльнага дагавора аб надавані паслуг сурагатнага мацярынства) павінны былі ўнесці перадаплату 80-90%. Пасля перадаплаты заказчыкі адпраўляліся ў медустанову, дзе пры ўдзеле лекараў адбывалася зараджэнне новага жыцця. Характэрна, што ніякай адказнасці беларуска не несла, а грошы ў любым выпадку ўжо не вярталіся. Нават калі патэнцыйная сурмама паводле медыцынскіх і іншым сведчаннях не падыходзіла на гэтую ролю, жанчыну гэта не бянтэжыла. «Галоўнае было з самага пачатку выцягнуць з кліентаў грошы, каб потым трымаць на кручку. Бо людзям, што заплацілі амаль усю суму, нават псіхалагічна цяжка адмовіцца ад задуманага. Падшуквала замену, і заказчыкі надалей плацілі», - распавялі ў МУС.

У ведамстве нагадалі: сярод патрабаванняў, што прад'яўляюцца да сурагатнай мамы, - жанчына да 35 гадоў, без шкодных звычак і кепскай спадчыннасці, наяўнасць хоць бы аднаго ўласнага здаровага дзіцяці, шчасная сям'я. Але галоўны прынцып сурагатнага мацярынства згодна з законам «Аб дапаможных рэпрадуктыўных тэхналогіях» - адсутнасць сваяцтва паміж сурмамой і дзіцем, і пры гэтым абавязковае яго наяўнасць паміж дзіцем і адным з генетычных бацькоў. Сурагатная маці па дамове сурагатнага мацярынства выношвае і нараджае дзіцяці, якое не з'яўляецца носьбітам яе генатыпу. Такая жанчына выкарыстоўваецца толькі як інкубатар, у які падсаджваецца гатовы эмбрыён ад іншай пары. Калі ж ні адзін з бацькоў не можа даць палавыя клеткі - сурагатнае мацярынства не дапускаецца. У той жа час дазваляецца выкарыстанне донарскага матэрыялу, аднак для гэтага павінен існаваць банк палавых клетак, якога ў Беларусі няма.