Джордж Сорас: ЗША могуць абрынуць кошты на нафту, каб пакараць Расею

Самай жорсткай санкцыяй з боку ЗША можа стаць адкрыццё амерыканскіх стратэгічных запасаў нафты.

Пра гэта заявіў амерыканскі фінансіст Джордж Сорас. Па словах мільярдэра, гэта можа пацягнуць за сабой падзенне коштаў на нафту, а для збалансаванага бюджэту Расеі патрабуецца кошт не ніжэй 100 даляраў за барэль, піша РБК.

Джордж Сорас таксама адзначыў, што крызіс на Украіне дае шанец канцлеру ФРГ Ангеле Меркель праявіць сябе ў якасці лідара аб'яднанай Еўропы, а не толькі кіраўніка дзяржавы, занепакоенага нацыянальнымі інтарэсамі Германіі. На яго думку, ЕЗ павінен даць сумесны адказ на дзеянні Расеі.

Упершыню пра нафтавы адказ прэзідэнту Уладзіміру Пуціну за дзеянні ў Крыме згадаў у пачатку сакавіка амерыканскі эканаміст Філіп Верледжэр, які ў 1970-х гадах працаваў у Белым доме і Мінфіне ЗША. У сваім аглядзе для кліентаў за 3 сакавіка (ёсць у распараджэнні РБК) Верледжэр напісаў, што ў ЗША ёсць магутны інструмент уздзеяння на Расею - стратэгічны нафтавы рэзерв (SPR). Зараз у ім захоўваецца амаль 700 млн бар. нафты, якія перасталі мець значэнне для нацыянальнай бяспекі з-за сланцавага буму. "Без якіх-небудзь прамых выдаткаў ЗША могуць панізіць кошты на нафту і нанесці значны ўрон Расеі і расейскаму алігархату з дапамогай продажаў нафты з SPR", - лічыць эканаміст.

Па разліках Верледжэра, што калі б ЗША ў 2013 годзе штодня прадавалі па 500 тысяч барэляў з SPR, то кошт Brent (у прывязцы да яго каціруецца расейская нафта Urals) на канец года апынуўся б на 12 дал ніжэй фактычнага значэння. Паводле ацэнкі аналітыка, зніжэнне кошту нафты на 10 даляраў за бар. эквівалентна скарачэнню экспартных даходаў Расеі на 40 млрд дал "ВУП Расеі мог бы ўпасці на 4%", - упэўнены Верледжэр, паказваючы, што палова гэтых страт была б звязаная са зніжэннем экспартных коштаў на газ. Доўгатэрміновыя кантракты "Газпрама" з еўрапейскімі пакупнікамі, як вядома, утрымліваюць прывязку да коштаў на нафту і нафтапрадукты.

На мінулым тыдні ЗША па сутнасці правялі тэставанне прапановы Верледжэра, упершыню за 2,5 года распячатаўшы стратэгічны нафтавы рэзерв. Міністэрства энергетыкі абвясціла, што прадасць 5 млн бар. нафты з SPR. Ведамства запэўнівала, што дадзены крок - не больш чым праверка гатоўнасці сістэмы на выпадак непрадбачаных перабояў з пастаўкамі на ўнутраным рынку. Але шмат хто з удзельнікаў нафтавага рынку ўспрынялі гэта як папераджальны сігнал расейскім уладам.

Аб'ява аб "тэставым" продажы нафты з SPR супала з візітам у Вашынгтон в.а. прэм'ер-міністра Украіны Арсенія Яцанюка. "Трэба не сябраваць з логікай, каб не ўбачыць тут сувязі", - напісаў дырэктар навінавага аддзела Platts Джон Кінгстан. Мінэнерга ЗША канкрэтызавала, што прадае з SPR 5 млн бар. "сярністай нафты" - нафты, супастаўнай з расейскім гатункам Urals, звяртае ўвагу Кінгстан. Прапанова 5 млн бар. - кропля ў моры для сусветнага рынку (такая колькасць нафты спажываецца ў свеце за 1,5 гадзіны).

Але рынак на сігнал ўсё ж адрэагаваў: ф'ючэрсы Brent у дзень раскупорвання SPR патаннелі на 53 цэнта, да 108,02 дал.

У 2013 годзе імпарт расейскай нафты ў ЗША склаў 16,3 млн бар. (13-е месца ў спісе пастаўшчыкоў нафты ў Злучаныя Штаты), сведчаць дадзеныя Упраўлення энергетычнай інфармацыі краіны.

У апошні раз да гэтага аналагічны "тэставы" продаж нафты з SPR вырабляўся толькі ў жніўні 1990 года - адразу пасля ўварвання Ірака ў Кувейт і за некалькі месяцаў да ваенных аперацый у Іраку "Шчыт пустыні" і "Бура ў пустыні". У чэрвені 2011 года ЗША выкінулі на рынак 30,6 млн бар. з SPR у каардынацыі з Міжнародным энергетычным агенцтвам - з мэтай папоўніць выпадзенне здабычы ў Лівіі з-за грамадзянскай вайны.

Сам Верледжэр у каментары заявіў, што не бачыць прамой сувязі паміж "тэставым" продажам нафты з SPR і падзеямі на Украіне. Але ён намякнуў, што час для аб'явы мог быць абраны невыпадкова. "Нам прыйшлося чакаць больш 23 гадоў, каб пачуць пра другі тэставы продаж, і так атрымалася, што ён супаў з візітам новага прэм'ер-міністра Украіны ў Белы дом", - напісаў Верледжэр.