У Кітаі пабудуюць самы магутны лептонны калайдэр

Даўжыня кольца планаванага калайдэра складзе 52 кіламетры.

Да 2028 Кітай плануе пабудаваць на сваёй тэрыторыі электрон-пазітронны калайдэр. На працягу бліжэйшых двух гадоў навукоўцы прадставяць папярэдні каштарыс праекта, піша Lenta.ru.

Даўжыня кольца планаванага калайдэра складзе 52 кіламетры, што ў два разы больш, чым у Вялікага адроннага калайдэра, а энэргіі, да якіх плануюць разганяць электроны, будуць дасягаць некалькіх сотняў гігаэлектронвольт. У залежнасці ад аб'ёмаў фінансавання, якое ацэньваецца на гэты момант у тры мільярды даляраў, яго памеры могуць быць павялічаныя да 80 кіламетраў. Асноўны фінансавы ўдзел мяркуецца з кітайскага боку, аднак не выключаецца прыцягненне і замежных зацікаўленых партнёраў.

Асобна разглядаецца магчымасць функцыянавання паскаральніка ў рэжыме адроннага калайдэра. Энэргіі часцінак - адронаў, на якія разлічваецца паскаральнік, будуць дасягаць значэнняў у 70 тэраэлектронвольт. Для параўнання, у гэты час у БАКу праходзіць мадэрнізацыя кольца паскаральніка з разліковай энэргіяй часцінак з 8 да 14 тэраэлектронвольт. У выпадку прыняцця праекта аб збудаванні 80-кіламетровага паскаральніка, яго магутнасці дазволяць паскараць пратоны да 240 тэраэлектронвольт.

Кітай адзначае, што зацікаўлены ў прыцягненні спецыялістаў па фізіцы элементарных часцінак у працы на будучым калайдэры, асабліва ў сувязі з іх недахопам у самой краіне. Між тым, спадзявацца толькі на замежных навукоўцаў кітайцы не маюць намеру. Лептонны калайдэр мяркуе разгон і сутыкненне ў кольцы паскаральніка лептонаў (перш за ўсё, электронаў і іх антычасцінак - пазітронаў).

Лічыцца, што вывучэнне сутыкнення лептонаў дазволіць лягчэй зразумець прыроду базона Хігса, у прыватнасці, даследаваць яго магчымую ўнутраную структуру. У адрозненне ад адронаў - часцінак матэрыі, якія ўдзельнічаюць у моцным узаемадзеянні і складаюцца з кваркаў, лептоны на гэты момант лічацца сапраўды элементарнымі часцінкамі, бо пытанне аб іх унутранай структуры застаецца адкрытым.