Расейскі фінансіст: Эканоміку РФ чакае калапс

Гендырэктар маскоўскага прадстаўніцтва Diamond Age Capital Advisors распавёў пра тое, што будзе з Расеяй без доступу да рынкаў капіталу

Каментары расейскага інвестбанкіра Славы Рабіновіча ў сацыяльных сетках і на тэлевізіі што да расейскай агрэсіі ва Украіне і будучыні эканомікі нашага ўсходняга суседа пасля ўжывання міжнародных санкцый знаходзяць дзіўна шырокі водгук неабыякавай аўдыторыі. Напярэдадні ўвядзення трэцяга ўзроўню санкцый ЕЗ супраць РФ фінансіст даў эксклюзіўнае інтэрв'ю ЛІГАБізнесІнформ.

- Як фінансавыя рынкі (і ў прыватнасці рынкі капіталу) рэагуюць на расейска-ўкраінскі канфлікт і ўвядзенне санкцый супраць Расеі? Чым гэта пагражае эканоміцы Расеі, Украіны і, магчыма, сусветнай эканоміцы?

- Кожны рынак, ці то рынак аблігацый або акцый, выказвае калектыўны розум інвестараў. Ён шмат у чым гуляе на апярэджанне і адлюстроўвае чаканні ягоных ўдзельнікаў. Людзі не любяць чапаць тое, што таксічна. Прыбытковасць расейскага рынка акцый у гэтым годзе кажа сама за сябе. Цяперашняе яго падзенне з'яўляецца працягам тэндэнцыі мінулага года. Калі паглядзець на сітуацыю больш глабальна, то бачна, што амерыканскія індэксы знаходзяцца на піку росту. Яны пабілі свой перадкрызісны пік 2007 года. А расейскі рынак акцый знаходзіцца на 50% ніжэй свайго перадкрызіснага піка. У траўні 2007 года індэкс РТС складаў пал 2500 пунктаў, а цяпер ён 1246. Разам, можна канстатаваць шасцігадовую адмоўную прыбытковасць ў мінус 50%. Гэта гіганцкая сума, асабліва калі яе параўноўваць са спрыяльным замежным фонам.

Варта разумець, што рынак акцый з'яўляецца моцным індыкатарам працэсаў, якія адбываюцца ў эканоміцы. Эканоміка ж сама па сабе - значна больш інэртная сістэма, якую рынак акцый спрабуе прадказваць. Ужо цяпер рынак кажа пра тое, што эканоміку чакаюць жахлівыя часы.

- Наколькі сур'ёзныя магчымыя страты Расеі на міжнародных рынках капіталу?

- Расея не можа ўдзельнічаць у заходнім рынку капіталу, калі Захад не хоча, каб Расея была часткай гэтага рынку. Калі расейскі ўрад, рэгіёны, муніцыпалітэты і расейскія кампаніі хочуць карыстацца рынкам капіталу на Захадзе, то яны павінны гуляць згодна з заходнімі правіламі, у тым ліку паводле выразных правілах рынку капіталу. Калі ж Расея становіцца краінай-выгнанкай, то яе выганяць з гэтага рынку. І гэта жудасна для краіны. Таму што ўваход на рынкі капіталу не адбываецца па пстрычцы пальцаў ці ўзмаху чароўнай палачкі. Гэта шматгадовае здабыццё крэдыту даверу ад міжнародных інвестараў.

- Наколькі гэта кепска для эканомікі? Ці можаце апераваць прагнознымі лічбамі ў канкрэтных галінах?

- Гэта прывядзе да калапсу ўсёй расейскай эканомікі ў сярэднетэрміновай перспектыве.

Расея - вельмі багатая прыроднымі рэсурсамі краіна. І яе эканоміка надзвычай прымітыўная. Яна зможа выстаяць трохі даўжэй, чым якія-небудзь іншыя краіны ў аналагічнай сітуацыі. Але гэтая надзея і гэты курс - ілюзіі. Бо ўсё роўна, калі адбудзецца калапс - праз 10 або праз 20 месяцаў. Ён адбудзецца.

У гэтым выпадку адбудзецца велізарная дэвальвацыя рубля; усе імпарцёры згалеюць; наступіць рэцэсія, пераходзячая ў дэпрэсію, якая суправаджаецца гіперінфляцыяй; золатавалютныя запасы, хоць і немалыя, могуць быць цалкам выдаткаваныя цягам года-двух на імпарт, паколькі краіна імпартуе вельмі многа; адбудзецца масавы дэфолт насельніцтва ў іпатэчных і спажывецкіх крэдытах; банкаўская сістэма, пераважна, абрынецца; амаль тры чвэрці трыльёна даляраў карпаратыўных запазычанасцяў кампаніям не будзе чым аддаваць, і пачнуцца масавыя банкруцтвы; страта працоўных месцаў выкліча новы віток дэфолтаў крэдытаў насельніцтва. І гэтак далей па спіралі, да самага дна.

Адзіная індустрыя эканомікі, якая, хутчэй за ўсё, не гэтак жудасна будзе сябе адчуваць, - гэта экспарт, у асноўным рэсурсны. Пры далейшым зніжэнні рубля кампаніі, якія маюць валютны прыбытак, будуць адчуваць сябе найменш дрэнна. Хоць у іх, у адрозненне ад 1998 года, нашмат павялічыўся валютная складнік іх выдаткаў.

- Як Расеі пазбегнуць песімістычнага сцэнара развіцця падзей?

- Ніякіх варыянтаў пры захаванні статус-кво не існуе.

Расея можа зрабіць усё па-іншаму. У яе застаецца невялікае акно магчымасцяў. Для гэтага трэба спыніць увесь жах ва ўсходняй Украіне і пачаць паступовае збліжэнне з Захадам.

- Вы сцвярджаеце, што пры рэалізацыі негатыўнага сцэнара пераможцаў, не будзе? Наколькі сур'ёзнымі могуць быць наступствы для Украіны?

- Наступствы для Украіны будуць абмежаванымі. Я не сцвярджаюць, што ўсіх накрые "медным тазам". Гэтым самым "тазам" накрые Расею. Усе астатнія - блізкія і далёкія краіны-суседзі Расеі - ў сярэднетэрміновай перспектыве будуць несці дастаткова сур'ёзныя, але абмежаваныя страты. Гэта ўсё роўна, што крызіс у Грэцыі, які прынёс істотную валацільнасць на рынак ЗША ды іншых краін.

Эканоміка Расеі не з'яўляецца вялікай часткай сусветнага ВУП. Яна можа прычыніць шкоду глабальнай эканоміцы, але не з'яўляецца сістэмаўтваральнай.

- На вашую думку, вышэйшае палітычнае кіраўніцтва Расеі прыслухаецца да гэтай парады?

- Гэта ўсё залежыць ад таго, хто ўплывае на Пуціна. Пакуль што пераважае ўплыў з боку лагера сілавікоў. І гэты ўплыў разбуральны. Гэтаму лагеру не проста ўсё роўна, пра што, да прыкладу, я кажу, - яны ў гэтым проста нічога не разумеюць. Другі ж лагер разумее ўсё, абсалютна ўсё.

- А другі лагер - гэта хто?

- Увесь ліберальны лагер, пачынаючы з Улюкаева (міністр эканамічнага развіцця РФ - рэд.) і Сілуанава (міністр фінансаў РФ), і заканчваючы тымі людзьмі, якія прадаўжаюць мець доступ да Пуціна - Кудрыным (экс-міністр фінансаў РФ), Грэфам (экс-міністр эканамічнага развіцця і гандлю) і многімі іншымі.

- Што перашкаджае Пуціну пачуць гэтых людзей?

- Перашкаджае сітуацыя, у якую ён трапіў. Звязаная яна выключна з палітыкай.

- Якія аргументы замежных партнёраў Расеі могуць паўплываць на Пуціна?

- Ніякія. Пуцін перастаў размаўляць з імі на адной мове. Аб гэтым сказала спадарыня Мэркель на пачатку сакавіка - маўляў, Пуцін знаходзіцца ў іншай рэальнасці... Гэта два розныя сусветы, сутыкненні цывілізацый.

- Ці ёсць надзея, што гэтыя сусветы неяк перасякуцца?

- Наўрад ці. Пункт незвароту пройдзены.

- Ці азначае гэта, што найбольш рэалістычны самы песімістычны сцэнар развіцця падзей?

- Не ведаю. Ніхто гэтага не ведае.