З пінскай трыкатажнай фабрыкі хочуць звольніць 1000 работнікаў

Страты ААТ «Палессе» за 2014 год склалі 21 мільярд рублёў.

Ёсць на некаторых прадпрыемствах кіраўнікі, якія мяркуюць, што ў крызіс лепш нічога не рабіць: мо ўсё само рассмокчацца. Праблемы, вядома, толькі нарастаюць як снегавы камяк. Навочны прыклад такога стаўлення да справы - пінскае ААТ «Палессе». З кожным годам былы гігант нарошчваў мільярдныя страты, склады перапаўняліся, частка абсталявання прастойвала, а кіраўніцтва пры гэтым ездзіла ў замежныя выправы, у тым ліку і ў вельмі далёкае замежжа, піша «Советская Белоруссия».

Намеснік старшыні Пінскага міжраённага КДК Віктар Гордзіч падае лічбы:

- За мінулы год чыстыя страты ўзраслі да ўзроўню 2012 года ў 19 разоў і перасягнулі 55 мільярдаў рублёў. Сёлета сумы растуць. Страты за студзень - красавік 2014 года - звыш 21 мільярда, і гэта ў два разы больш, чым за аналагічны перыяд 2013 года. Значна пагоршыліся паказчыкі ліквіднасці і платаздольнасці. Летась «Беллегпрам» даў прадпрыемству 11 прагнозных паказчыкаў: 9 не выканана.

Каб папоўніць абарачальныя сродкі, тут, як і ў шматлікіх іншых гэткіх выпадках, кіраўніцтва брала крэдыты, якія, на жаль, панацэяй не сталі. У мінулым годзе фірма вырабіла прадукцыі на 355 з лішкам мільярдаў рублёў, а выдаткавала на вытворчасць 360 млрд, прычым больш за 15 мільярдаў пайшло на выплату крэдыту. Прадпрыемства хутка здавала пазіцыі. Дзяржава пры гэтым неаднаразова працягвала «Палессю» руку дапамогі, што выяўлялася ў канкрэтных сумах. У 2012 годзе - больш за пяць мільярдаў, у 2013-м - паўтары. Меркавалася, што фірма пусціць грошы ў абарачэнне і істотна падвысіць рэнтабельнасць ды правядзе мадэрнізацыю. На жаль, цуду не адбылося. Прадпрыемства зноў сышло ў мінус. Ды і шматлікія мерапрыемствы для пераўзбраення фабрыкі так і засталіся на паперы бізнэс-плана.

Віктар Гордзіч працягвае:

- Яны павінны былі пабудаваць уласную кацельню, увесці новае абсталяванне, нарасціць аб'ёмы вытворчасці і павялічыць выраб канкурэнтаздольнай прадукцыі. Усё гэта было зроблена не цалкам і з зацягваннем тэрмінаў. Кацельня пачала дзейнічаць толькі ў лістападзе 2013 года - і то ў рэжыме пусканаладкі, а ўведзеная ў эксплуатацыю толькі ўвесну сёлета, хоць яе павінны былі запусціць яшчэ ў 2012 годзе. Акрамя таго, паводле бізнэс-планаў, зацверджаных у 2011 годзе, планавалася паменшыць нормы выдатку сыравіны, павялічыць прадукцыйнасць працы. У гэтым годзе ў часе праверкі выявілася, што з сямі мерапрыемстваў бізнэс-плана не выкананае ніводнае.

Частка закупленага заводам дарагога абсталявання і матэрыялаў увогуле сталася непатрэбнай. Яшчэ ў траўні 2011 года прадпрыемства купіла ў нідэрландскай фірмы Damko BV абсталяванне за 40,4 тысячы еўраў паводле льготнаму крэдыту, выдадзенага пад гарантыю ўрада. Аднак нідэрландская апаратура прастойвае. У гэтым ж часе, з 2011 да 2012 года, "Палессе" закупіла больш за 4 тон хімікатаў і фарбавальнікаў на 520 мільёнаў рублёў. Яны таксама ляглі на паліцу. На некаторыя ўжо скончыўся гарантыйны тэрмін.

І гэта далёка не поўны спіс праблем. Усё гэта, вядома, адбіваецца на кішэні работнікаў, сярэдні заробак у якіх сёння меншы, чым у цэлым у рэгіёне. Што не стала для кіраўніцтва падставай абмежаваць сябе ў замежных выправах. Летась на 126 выездаў было выдаткавана амаль 84 млн рублёў. Ездзілі ў Нідэрланды, Бангладэш, Турцыю, Францыю... Вось толькі вынікі, як кажа Віктар Гордзіч, істотнага ўплыву на развіццё фірмы не зрабілі.

Да прыкладу, былы гендырэктар, намеснік галоўнага інжынера і перакладчык былі ў Кёльне на выставе ўжыванай тэхнікі і абсталявання. У справаздачы апісалі тыпы абсталявання і зрабілі выснову, што кошт і ўмовы пастаўкі абсталяванне дамоўныя. Намеснік генеральнага дырэктара ездзіў у Нью-Ёрк і Вашынгтон. Удзельнічаў у міжнароднай тэкстыльнай выставе і сэмінары. Па вяртанні зрабіў справаздачу: для прасоўвання прадукцыі прадпрыемства на амэрыканскі рынак найперш трэба шукаць партнёра, які будзе прадстаўляць інтарэсы прадпрыемства на рынку. Адкрыў Амэрыку.

Большасць пытанняў можна адрасаваць ранейшаму кіраўніцтву. Новы гендырэктар, Аляксандр Хвесюковіч, прызначаны ў гэтым годзе, спрабуе вывесці прадпрыемства з піке. Пачаць наважыў з непапулярных захадаў - скарачэння супрацоўнікаў. Тут варта сказаць, што штат на "Палессі" сапраўды вялікі: амаль тры тысячы чалавек. Пры гэтым апарат кіравання, ІТР і службоўцы невытворчай сфэры - амаль 600. У плане на 2015 год колькасць супрацоўнікаў павінна скласці 2122 чалавекі. Акрамя таго, новы дырэктар плануе перавесці апарат кіравання на вытворчую пляцоўку, пазбавіўшыся ад будынка, на абслугоўванне якога выдаткоўваецца больш за мільярд штомесяц. Але галоўным застаецца пытанне прадукцыі.

Гендырэктар камэнтуе:

- Мы арыентаваліся на танныя трыкатажныя вырабы. На гэтым і спякліся. Нас перамагла прадукцыя з Азіі, якая сёння ўвозіцца масава, часта нелегальнымі партыямі праз адкрытую мяжу. Не бяруць нашу прадукцыю і на расейскім рынку, бо дорага. А калі прадаваць танней - сыходзім у мінус. Відавочна: вырабляць свядома простыя і танныя рэчы нявыгадна. Цяпер працуем над мадэрнізацыяй, перабудоўваем падыход да арганізацыі мастацкай майстэрні, плануем увод новых вырабаў. Трэба працаваць калекцыямі: вызначыць базавую канцэпцыю на сэзон і пад яе потым падладжвацца, вывучаючы пакупніцкі попыт.

У структуру аб'ёму вытворчасці на другую палову гэтага і наступны год ужо занесенае павелічэнне колькасці вырабаў з пражы. Кіраўніцтва плануе выйсці на рэнтабельнасць. Але пытанні застаюцца. Вельмі няпроста скараціць за кароткі тэрмін тысячу чалавек. Для райцэнтра гэта істотная лічба. І ці зможа вытворчасць лёгка і хутка перайсці на дарагія вырабы, бо трэба яшчэ знайсці пакупніка, здабыць свой сэгмэнт рынку...

І яшчэ. У Беларусі паспяхова працуе мноства прыватных трыкатажных фірмаў. Ім не перашкаджаюць ні азіяцкія канкурэнты, ні ўнутраныя праблемы. Чаму «Палессі» за імі цяжка угнацца?

Аляксандр Хвесюкович адказвае шчыра:

- Калі мы не можам з імі канкураваць, значыць, гэта наша праблема. Не ўмеем правільна арганізаваць працэс, улавіць тэндэнцыі рынку і своечасова выпусціць тыя вырабы, якія сёння запатрабаваныя. Над гэтым будзем працаваць.