Аднапакаёвая кватэра ў Менску павінна каштаваць $50 тысяч

Ці можа квадратны метр у Менску каштаваць 1000 даляраў, як і раней?

Яшчэ летам мінулага года ў сталіцы сярэдні кошт «квадрата» на другасным рынку быў блізу 1700 даляраў. А цяпер агенцтва нерухомасці дружна кажуць, што кошт упаў да 1500 «зялёных». Чаго ж чакаць далей, высвятляла «Комсомольская правда в Беларуси».

Даход маленькі, крэдытаў няма - вось і таннее

- А нічога дзіўнага і няма, - спакойна рэагуе на гэтую навіну старшыня савета Беларускай асацыяцыi «Нерухомасць» Мікалай Прасталупаў. - Плыўнае зніжэнне кошту квадратнага метра пачалося са студзеня і доўжыцца надалей. Магу сказаць, што такая сітуацыя будзе доўжыцца мінімум да пачатку 2015 года. У параўнанні з ліпенем мінулага года колькасць угодаў на другасным рынку звалілася на 30%. Так што і патаннення квадратнага метра на другасным рынку варта было чакаць.

- Чаму так адбываецца?

- Увесь час зніжаюцца рэальныя даходы насельніцтва. Заробкі грамадзян практычна замарожаныя, а выдаткі пастаянна павялічваюцца. Акрамя таго, так і не з'явіліся даступныя крэдыты на куплю і будаўніцтва жылля. Усё ж такі нават пры абмене кватэры для паляпшэння жыллёвых умоў трэба мець свабоднымі 15 - 20 тысяч даляраў. Гэта кошт аднаго пакоя. Крэдыты ж у нас па-ранейшаму не даступныя для насельніцтва. 40% гадавых - гэта нерэальны адсотак.

- Кажуць, кватэры таннеюць праз тое, што на рынку празмерна другаснага жылля. Маўляў, прапаноў шмат - вось прадаўцы кошты і зніжаюць.

- Гэта лагічна, але не для Беларусі. Тут свае законы рынку. Паглядзіце на статыстыку. У 2009 годзе кошт квадратнага метра на другасным рынку быў 1300 даляраў, прапаноў пры гэтым было блізу 6 тысяч кватэр. Зараз у Менску выстаўлена на продаж 8,5 тысяч кватэр, а цэннік ад 1550 - 1600 даляраў за метр. Хоць, паводле логіцы, павінна было быць усё наадварот. Гэта ў Амерыцы, калі ў 2008 годзе здарыўся эканамічны калапс, былі выпадкі, калі дом у прыгарадзе Бостана прадаваўся коштам курыцы грыль. І крэдыты даюцца пад 2 - 3% гадавых.

Новыя і старыя кватэры зраўняліся ў кошце

Паводле ацэнак эксперта, у Менску 90% угодак на рынку жылля - альтэрнатыўныя. Гэта значыць прадаеш старую кватэру, а наўзамен купляеш новую, лепшую або большую. У сутнасці, людзі паляпшаюць свае жыллёвыя ўмовы.

- І вось гэтую розніцу паміж адна- і двухпакаёвай кватэрай або двух-трохпакаёвай і фармуе тыя аб'ёмы рынку, якія здольныя нашы грамадзяне выцягнуць фінансава, - кажа Мікалай Паўлавіч.

- І доўга будзе таннець квадратны метр? Няўжо можа і тысячу каштаваць ў найбліжэйшай будучыні?

- Можа і тысячу каштаваць. Калі зарплата, да прыкладу, будзе ў сярэднім 300 даляраў. Зразумела, што хтосьці надалей будзе атрымліваць свае 2 тысячы даляраў - тыя ж праграмісты, напрыклад. Але большасць не зможа сабе дазволіць купіць жыллё.

- А што з новымі кватэрамі? Там таксама квадратны метр зніжаецца?

- На першасным рынку цяпер мала хто купляе. Хоць квадратны метр жылля там ужо прыкладна такі ж - 1500 - 1600 даляраў. Першасны і другасны рынак зраўняліся ў кошце. Для Беларусі гэта нетыповая сітуацыя. Бо квадратны метр жылля ў новабудоўлях заўсёды быў таннейшы.

Атрымліваецца, цяпер розніцы ў кошце паміж другасным жыллём і першасным няма. А значыць, і сэнсу чакаць, пакуль забудоўшчык пабудуе дом, уступаць у долевае будаўніцтва, чакаць, ці падаражэе квадратны метр, таксама няма.

Рыэлтары: Кошты на аднапакаёўкі завышаныя на 7 - 10 тысяч

А вось у агенцтвах нерухомасці на колькасць пакупнікоў нават пры такой сітуацыі не скардзяцца.

- Сёлета ў студзені, у параўнанні з вераснем мінулага, кошты знізіліся прыкладна на 8%. І ў пачатку года мы прагназавалі паступовае зніжэнне квадратнага метра жылля, - кажа намесніца дырэктара продажаў на другасным рынку жылля «Твая Сталіца. Агенцтва нерухомасці» Святлана Кудзелка. - Але гэтага так і не адбылося. Ужо каля года ў нас стабільны баланс попыту і прапановы, я такога даўно не ўзгадаю, хоць працую ў агенцтве блізу 15 гадоў. Пры тым, што даступныя крэдыты на набыццё і будаўніцтва кватэр, так і не з'явіліся.

- Але ў параўнанні з летам мінулага года цэннік на другасным рынку ўсё ж знізіўся ...

- Прадаўцы сапраўды доўга трымалі кошты. Нягледзячы на тое, што мы ім тлумачылі: кватэра столькі не каштуе. Але чалавек як думае: калі я купіў кватэру за 100 тысяч даляраў, то і прадаць яе хачу за такі ж кошт. І гэта нягледзячы на тое, што на самой справе гэтая кватэра на рынку цяпер каштуе 70 тысяч даляраў.

- Даступныя крэдыты не прадбачацца. Ці можна чакаць, што кошты на другасным рынку пойдуць уніз?

- Вядома, калісьці рэсурс наяўных грошай павінен вычарпацца. Вычарпаўся ён на сённяшні дзень? Ці будуць кошты зніжацца? Цяжка сказаць.

- Наколькі цэннік большы, чым рэальны кошт жылля?

- На аднапакаёвых - гэта дзесьці 7 - 10 тысяч даляраў, на двушку - блізу 10 тысяч. І калі прадавец не разумее, што кошт жылля трэба знізіць, то прадаваць ён яго будзе і год, і два, і нават тры.

- Можа, кватэры скупляюць замежнікі, расейцы, напрыклад?

- Колькасць гэтых угодаў засталася на ранейшым узроўні - парадку 5 - 7 адсоткаў. Да таго ж гэта, як правіла, альбо этнічныя беларусы, альбо беларусы, якія проста з'ехалі на заробкі ў Расею. Замежнікаў сярод пакупнікоў зусім няшмат, і яны вялікай ролі не гуляюць.