Калі беларусы атрымаюць абяцаныя Лукашэнкам тысячу даляраў?

Дыктатар заяўляў, што да канца 2015 года сярэдні заробак па Беларусі будзе 1000 даляраў.

Ці будуць і далей падаць зарплаты, ці адпавядаюць яны цяперашнім магчымасцям беларускай эканомікі і ў чым вінаваты народ - пра гэта «Заўтра тваёй краіны» распавёў эксперт «Ліберальнага клуба» Антон Балточка.

Сярэдні заробак у жніўні склаў 6,36 мільёна рублёў і ўпершыню ў 2014 годзе знізілася ў параўнанні з папярэднім месяцам на 1,4%, сведчаць звесткі афіцыйнай статыстыкі.

- Такое невялікае зніжэнне агулам у эканоміцы не азначае пачатак тэндэнцыі. Гэта можа быць сезонным фактарам, звязаны з адпускным перыядам, калі заробак спачатку павялічваецца, а потым крыху зніжаецца. У ліпені ў параўнанні з чэрвенем заробак як раз вырас на 4,1%. Я не думаю, што падзенне заробку - гэта глабальны трэнд. Пакуль можна казаць, што прычыны зніжэння заробкаў сезонныя і не носяць сістэмнага характару, - адзначае Антон Балточка. - Тым не менш улады заявілі, што яны не будуць ужо педаліраваць рост заработнай платы, як гэта было раней, а падтрымліваць яе на нейкім узроўні з улікам ўзроўню інфляцыі ў краіне.

- Наколькі сярэдні заробак у раёне 600 даляраў адпавядае цяперашнім магчымасцям беларускай эканомікі?

- Гэта вельмі добрае пытанне, і той чалавек, які зможа вылічыць дакладна, які ўзровень заробку з'яўляецца натуральным у той ці іншай эканоміцы, можа прэтэндаваць на Нобелеўскую прэмію. Мы можам толькі выказаць здагадку, што заробак у Беларусі дастаткова высокі, і ён не адпавядае тым тэмпах эканамічнага росту, якія цяпер існуюць у нашай краіне.

Калі паглядзець на прадукцыйнасць працы, то становіцца ясна, што нават кампенсацыя ў выглядзе падтрымкі ўзроўню заробку згодна з інфляцыяй, не з'яўляецца натуральнай, а, хутчэй, штучнай, каб не выклікаць сацыяльныя эфекты ў эканоміцы, у грамадстве, асабліва ўлічваючы перадвыбарчую сітуацыю.

- Да папярэдніх выбараў у 2010 годзе на Усебеларускім народным сходзе Аляксандр Лукашэнка заяўляў, што да канца 2015 года сярэдняя заробак у краіне павінны быць блізу тысячы даляраў. Ці ўсплывуць такія ж заявы і тэмы ў перыяд самой прэзідэнцкай кампаніі?

- Заўважым, што ўжо ніхто больш пра гэта не кажа. Хутчэй за ўсё, ва ўладных кабінетах вядуцца размовы, як бы ўтрымаць заробак, не даўшы яму сур'ёзна прасесці, каб насельніцтва не адчула на сабе ўдар інфляцыі і дэвальвацыі. Тысяча даляраў сярэдняга заробку на канец гэтай пяцігодкі ўжо не з'яўляецца арыенцірам, і беларусам не варта пра гэта марыць.

Я чакаю, што бліжэйшыя пару гадоў, наадварот, беларусы будуць спонсарамі беларускай эканамічнай сацыяльнай мадэлі. Неабходна расплачвацца са знешнімі пазыкамі, а крыніцы паступлення ў краіну тых ці іншых сродкаў паступова прыкрываюцца. Улады выкарыстоўваюць любыя, нават самыя цяжкія спосабы прыцягнення гэтых сродкаў у краіну. Напрыклад, выйсці на амерыканскі фінансавы рынак, пра што гаварылася на інвестыцыйным форуме ў Нью-Ёрку, дзе знаходзіцца прэм'ер Міхаіл Мясніковіч з камандай.

Аднак улады звычайна завастраюць увагу на пазітыўных момантах і замоўчваюць негатыўныя. Напрыклад, станоўчы момант - гэта пазіцыя Беларусі што да Украіны, а што датычыцца эканамічных праблем, то можна сказаць, што гэта кошт той стабільнасці, якая ёсць у нас у краіне: маўляў, калі хочаце Украіну, то давайце спекуляваць на розныя эканамічныя тэмы.

Напрыклад, у словах Лукашэнкі падчас нядаўняга наведвання Аршанскага льнокамбіната з нагоды пенсій і заробкаў выявілася ягонае сапраўднае стаўленне да народа. Ён сказаў, што калі б пенсійны ўзрост быў вышэйшы, то агульная сума дзялілася б на меншую колькасць пенсіянераў, і пенсія была б большай. Але вось калі вы не хочаце, тады, маўляў, мы будзем шукаць іншыя спосабы. Заўсёды ў нас вінаваты народ.