Фізікі ўпершыню атрымалі выяву «ката Шрэдзінгера»

Фізікі з Вены і Нью-Ёрка ўпершыню прадэманстравалі здымкі камеры, калі апошняя не бачыла арыгінал выявы.

Візуалізацыя, зробленая апаратам пры дапамозе трафарэта і лазераў, мае форму катоў і сімвалічна нагадвае пра квантавы эфект «ката Шрэдзігера». Вынікі сваіх даследаванняў навукоўцы апублікавалі ў часопісе Nature, піша Lenta.ru.

У сваёй працы навукоўцам атрымалася выкарыстоўваць уласцівасць квантавай заблытанасці (не лакальнасці), каб у чарговы раз прадэманстраваць разумовы эксперымент Шрэдзінгера. Сутнасць квантавай з'явы заключаецца ў тым, што немагчыма вызначыць, жывы ці мёртвы кот (у класічным сэнсе), не адкрыўшы скрыню, у якой ён знаходзіцца.

Згодна з квантавай механікай (залежнай ад інтэрпрэтацый), адкрыццё скрыні (правядзенне працэдуры вымярэння) змяняе стан ката і назіральнік бачыць жывёлу ўжо не ў тым стане, у якім яна была раней. З квантавага пункту гледжання, кот знаходзіўся ў стане, якi вызначаецца накладаннем (суперпазіцыі) станаў, якія апісваюць жывога і мёртвага ката.

У эксперыменце навукоўцы заблыталі фатоны ад выявы прадмета ў форме ката з іншымі квантамі святла. Апошнія, у сілу квантавай не лакальнасці, тым не менш паказалі першапачатковую выяву ката ад першай групы часціц. Асаблівасцю падыходу спецыялістаў было выкарыстанне пары лазерных пучкоў святла з двума рознымі даўжынямі хваляў (напрыклад, чырвонага і жоўтага або сіняга і жоўтага).

Для стварэння арыгінальнай выявы ката навукоўцы выкарыстоўвалі трафарэт з формамі гэтай жывёлы. Як адзначаюць фізікі, яны "не адкрылі новай навукі, але акуратна прадэманстравалі старую".

З'ява, якую паказалі навукоўцы, не мае класічных аналагаў. У квантавым свеце сітуацыя іншая: заблытанасць мяркуе, што падсістэмы раней адзінай сістэмы пасля разлучэння іх на адлегласці адзін ад аднаго працягваюць адчуваць узаемны ўплыў. Абмеркаванне пытання аб тым, як суадносяцца прынцып лакальнасці і заблытанасць, прымае розныя формы і залежыць ад інтэрпрэтацыі квантавай механікі.

Навукоўцы падалі заяўку на патэнт устаноўкі, створанай падчас іх эксперыменту. Фізікі выказалі здагадку, што спосаб візуалізацыі заблытаных фатонаў з дапамогай двухколерных хваляў можа знайсці прымяненне ў медыцыне для стварэння выразных выяваў пашкоджаных тканін, не падвяргаючы апошнія ўздзеянню шкоднай радыяцыі, або вытворчасці крамянёвых чыпаў.