Эгідыюс Варэйкіс: Прыпыненне санкцый супраць Лукашэнкі сапсуе маральнае аблічча Еўропы

Ніякіх пераменаў у Беларусі не адбываецца.

Так мяркуе літоўскі палітык, кансерватар Эгідыюс Варэйкіс. У інтэрв'ю charter97.org ён адзначыў, што ў Беларусі нічога не змянілася для таго, каб можна было мяняць санкцыйную палітыку ў дачыненні да гэтай краіны. З ягоных слоў, Беларусь на фоне Украіны адышла на другі план.

- Як у ацэньваеце пастанову ЕЗ аб прыпыненні санкцый у дачыненні да Беларусі?

- Я сустрэў гэтую навіну неадназначна. Я, вядома, супраць. У Беларусі нічога наогул не змянілася і калі мы намецілі падтрыманне санкцый, значыць мы павінны гэтага трымацца. Гэта маё меркаванне. А калі на тое, чаму так еўрапейцы пастанавілі, то цяпер, як гэта не было б балюча і сумна, Беларусь адышла на другі план. Украіна і ўцекачы, ніхто ўжо не кажа, што Лукашэнка - апошні дыктатар Еўропы, ёсць дыктатараў больш... Цяпер зноў з'явіліся размовы аб тым, што трэба прыняць Беларусь у Раду Еўропы. Асабіста думаю, што гэтая пастанова(аб прыпыненні санкцый) няправільная.

- Вы кажаце, што Беларусь адышла на другі план. Ці ёсць у еўрапейцаў цяпер увогуле нейкая палітыка ў дачыненні да Беларусі? Ці няма небяспекі пры наладжванні так званага дыялогу наступіць на тыя ж граблі, што і раней?

- Небяспека ёсць. Лукашэнка вядзе сваю гульню з Еўропай. Калі ён толькі скажа што-небудзь супраць Расеі, то ўсё адразу пачынаюць казаць: Беларусь - добрая краіна, з ёй трэба сябраваць, падысці да яе прагматычна, не такая там, можа быць, ужо і страшная дыктатура. Такія думкі ёсць. Я думаю, што гэта чарговая памылка. Я, як і многія еўрапейцы, жадаю, каб гэтая дыктатура нейкім чынам ператварылася ў дэмакратыю без кровапраліцця і радыкальных зменаў. Усе жадаюць, каб гэта было няцяжка. Але ад таго, што санкцыі будуць спрошчаныя, эканамічнае становішча гэтай краіны не зменіцца, не палепшыцца, а маральнае аблічча Еўропы, вядома, будзе сапсаванае.

- Як падзеі ва Украіне паўплывалі на палітыку ЕЗ у дачыненні да Беларусі?

- Ці паўплывала у тым сэнсе, што Украіна стала больш важнай праблемай, чым Беларусь. Мала хто кажа пра тое, што хоча, каб Беларусь была на Захадзе. Гэтага я хачу, але не многія настолькі рашучыя. Наконт Украіны больш людзей прытрымліваецца думкі, што яна можа стаць часткай заходняга свету. Так што да Украіны увагі больш...

- Але Лукашэнка ўмела выкарыстаў падзеі ва Украіне ў сваю карысць...

- Так, вядома, і не толькі на выбарах. Лукашэнка выкарыстаў cам факт таго, што перамір'е ва Украіне забяспечанае менскімі пагадненнямі.

- Вам не здаецца, што Лукашэнка спалохаўся таго, што адбылося ва Украіне?

- Я думаю, што жыццё Лукашэнкі наогул не такое ўжо і спакойнае. Ён заўсёды чагосьці баіцца, але ці спужаўся ён на канкрэтным прыкладзе, я не ведаю. Яму, вядома, не спіцца добра, калі на Украіне адбываюцца такія падзеі.

- За апошнія гады ў Літве тэма Беларусі публічна актыўна не падымаецца, як сярод палітыкаў, так і сярод кіраўніцтва краіны, хоць гэта сусед, важны сусед і з эканамічнага пункту гледжання. Толькі ў сувязі з апошнімі «выбарамі» былі выказванні. Чаму ў Літве назіраецца адсутнасць публічнай цікавасці да свайго суседа?

- Меркаванне такіх людзей у Літве аб Беларусі не змянілася, нічога новага сказаць пра гэта мы не можам, як і нам ніхто нічога новага не кажа. Улады Літвы прытрымліваюцца фармальна пазіцыі, што Беларусь - гэта дыктатура, няправільная краіна, але гэта наш сусед і калі ў Беларусі ўсё адбываецца ціха (а гэта адбываецца цішэй, чым у Расеі,), то гэта ўжо не так дрэнна. Так што некаторыя палітыкі проста спяць спакойна і рады таму, што там нічога не адбываецца, для нас гэта нядрэнна і мы жывем сваім жыццём у ЕЗ і NATO. Я думаю, што гэта пазіцыя немаральная, але, на жаль, такая пазіцыя ёсць.

- Але, здаецца, падставы для турботы ёсць. Планы вайсковай базы, да прыкладу.

- Гэта, магчыма, цынічна, але мы часам гаворым, што з нагоды баз трэба размаўляць з Масквой. Лукашэнка тут не мае ніякага словы.