Багданкевіч: Беларусі патрэбныя глыбінныя рэформы

Нацбанк Беларусі абвясціў аб чарговым правале цяперашняй эканамічнай мадэлі.

Валютныя паступленні Беларусі ў студзені-кастрычніку знізіліся на $9 млрд. У параўнанні з аналагічным перыядам мінулага года.

У чым прычыны гэтага ўжо хранічнага для Беларусі працэсу, і якімі могуць быць наступствы, карэспандэнт ucpb.org абмеркаваў з экс-кіраўніком Нацбанку, прафесарам Станіславам Багданкевічам.

- Падзенне экспартнага прыбытку эканамісты тлумачаць зніжэннем попыту на тавары беларускай вытворчасці ў Расеі, а скарачэнне паступленняў ад унутранага гандлю за валюту - палітыкай Нацбанку ў дэдаларызацыі эканомікі. У чым прычына на ваш погляд?

- Галоўная прычына - скарачэнне продажу тавараў на замежным рынку. Але гэта пытанне не апошніх месяцаў, а ўсяго гэтага года. У нас падзенне экспарту і імпарту назіраецца стала, як сведчанне неканкурэнтаздольнасці беларускай эканомікі. Пры гэтым, мяркуючы са статыстыкі, захоўваецца дадатнае сальда замежнагандлёвага абарачэння, уключаючы экспарт тавараў і паслуг, таму зніжэнне прыбытку не мае моцнага ўплыву, напрыклад, на курс нацыянальнай валюты, які мог бы быць.

- Аднак сітуацыя пагаршаецца. Якія наступствы цягне зніжэнне валютнага прыбытку?

- Наступствы ўжо бачныя. Гэта падзенне аб'ёму ўнутранага валавога прадукту, узроўню даходаў насельніцтва, абясцэненне заробкаў, працяг падзення кошту нацыянальнай валюты, інфляцыя. Гэта ўсё тое, што адбываецца з пачатку года і прадаўжаецца сёння.

- Якім вам бачыцца выйсце з гэтай сітуацыі?

- Выйсце - у правядзенні глыбінных эканамічных рэформаў. Гэта ажыўленне эканомікі, якое немагчыма без скарачэння памераў падаткаабкладання. Гэта паляпшэнне клімату для прыцягнення наўпроставых замежных інвестыцый з найноўшымі тэхналогіямі, новай тэхнікай. Гэта ўсё тое, што прапаноўвала Аб'яднаная грамадзянская партыя ў сваёй праграме «Мільён новых працоўных месцаў» і іншых антыкрызісных праграмах. У іх прадугледжаны цэлы комплекс рэформаў, якія немагчымыя без рэфармавання ў сферы дзяржкіравання і палітычнай сферы. Пачынаючы ад правядзення сумленных свабодных выбараў, конкурснага абрання або прызначэння службовых асоб, уключаючы дырэктараў прадпрыемстваў, работнікаў міністэрстваў і ўстаноў. Гэта і галоснасць, і адкрытасць усіх дзеянняў урада. Адкрытасць бюджэту, інфармацыі, куды ідуць грошы ад крэдытаў, якія атрымлівае краіна. Гэта змяненне мадэлі эканамічнага і палітычнага развіцця краіны.