Апошні шанец Грэцыі

Лепш пакутлівы канец, чым пакуты без канца.

СІРЫЗА папрасіла аб працягу праграмы дапамогі Грэцыі, але левыя павінны сысці, каб краіна засталася ў еўразоне, упэўнены аглядальнік Deutsche Welle Бернд Рыгерт.

Тое, што Нямеччына наважыла выступіць супраць падаўжэння праграмы фінансавай дапамогі Грэцыімногіх у Брусэлі не проста здзівіла, а нават збіла з толку: нарэшце вось радыкальны ўрад у Афінах саспеў да таго, каб папрасіць аб працягу праграмы дапамогі і такім чынам даў некаторую надзею на магчымы кампраміс з крэдыторамі.

І ў гэты момант кансерватыўны казначэй Вольфганг Шойбле (Wolfgang Schäuble) стукнуў кулаком па стале. Ён назваў запыт Афін свайго роду фікцыяй: з аднаго боку, Грэцыя, у прынцыпе, прызнае патрабаванні Еўразвязу, аднак, з другога - пазіцыя міністра фінансаў Яніса Варуфакіса застаецца занадта расплывістай, калі казаць пра дэталі. Ён пакідае сабе занадта шмат шчылін. Вердыкт: запыт адхіліць!

Кіраўнік Еўракамісіі Жан-Клод Юнкер і старшыня Еўрагрупы Ерун Дэйселблум, якія апошнімі днямі выступалі ў ролі пасярэднікаў і кансультавалі грэкаў з нагоды фармулёвак іх запыту аб працягу праграмы дапамогі, у некаторай ступені збянтэжаныя такім жорсткім "не" з Берліна, якое тым часам ужо падтрымалі ў Хельсінкі. Было б нашмат лепш спачатку правесці кансультацыі ўнутры Еўрагрупы, з тым, каб затым пазначыць Грэцыі на моманты, якія патрабуюць карэктуры.

Нават унутры кіроўнай кааліцыі ў Берліне раздаюцца крытычныя заўвагі з нагоды перамоўнай тактыкі Шойбле. Аднак кіраўнік СДПГ Зігмар Габрыэль (Sigmar Gabriel) прызнае, што, па сутнасці, Шойбле мае рацыю: у сапраўдным выглядзе запыт Афін не можа быць задаволены. Так што перад трэцім пасяджэннем Еўрагрупы, якое прысвечанае актуальнай "грэцкай трагедыі", пануе даволі сумная атмасфера.

У пятніцу, 20 лютага, у левых радыкалаў на чале з Алексісам Цыпрасам, імаверна, будзе апошні шанец адумацца. І прадстаўнікі Еўрагрупы атрымаюць, хутчэй за ўсё, апошнюю магчымасць пайсці насустрач грэкам і такім чынам захаваць адзіную прастору еўрапейскай валюты - сэрца еўрапейскай інтэграцыі. Тое, што грэцкая старана адхіляе ўсялякія змены ў сваім запыце, хутчэй за ўсё, азначае, што будуць вельмі складаныя і працяглыя перамовы. Пры гэтым якія-небудзь вынікі зусім не гарантаваныя. Банкруцтва Грэцыі няўмольна набліжаецца.

Старшыня Еўрапейскага цэнтральнага банка (ЕЦБ) Марыё Драгі ўжо страціў цярпенне ад вар'яцкіх фінансавых ідэй радыкальнага эканаміста Варуфакіса. Грэкі выводзяць свае фінансы з краіны, падатковыя паступленні імкліва скарачаюцца, а эканоміка паралізаваная. Аднак, пры гэтым грэкі зноў здабылі пачуццё гонару. На сёння лёс Грэцыі цалкам залежыць ад рэанімацыйных дзеянняў ЕЦБ. Без экстранай дапамогі грэцкім банкам выхад краіны з зоны еўра і прыпыненне доступу да існых крыніц фінансавання - гэта пытанне ўсяго некалькіх дзён.

Падаўжэнне існай праграмы надання фінансавай дапамогі, якога так упарта дамагаюцца ў гэты момант, па сутнасці, уяўляе сабой нязначную праблему. Такое падаўжэнне азначае толькі тое, што цягам наступных шасці месяцаў Грэцыя можа атрымаць наступныя траншы ў памеры каля сямі мільярдаў еўра - з у агульнай складанасці 240 млрд, выдзеленых у выглядзе крэдытаў - паводле ўжо абмеркаваных раней умоў. Да гэтага "тройка" крэдытораў, якую аднак больш нельга так называць, павінна правесці фінансавы аўдыт.

Гаворка тут не ідзе пра нейкую новую маштабную праграму рэфармавання, перабудовы і паляпшэння дабрабыту, якую грэцкі ўрад паабяцаў сваім выбаршчыкам і пра крыніцы фінансавання якой ніхто не мае ні найменшага падання. Такія найважнейшыя тэмы, як рэструктурызацыя дзяржзапазычанасці або палягчэнне цяжару запазычанасці да гэтага часу нават ні разу не закраналіся. Гэтая дыскусія яшчэ наперадзе!

Пасля сканчэння шасці месяцаў Грэцыі неабходна ўкласці новае пагадненне з Еўрагрупай і Міжнародным валютным фондам. Тое, што гэта адбудзецца, сёння здаецца амаль немагчымым. Значна больш імаверна тое, што Грэцыя канчаткова абвесціць сябе банкрутам. Левыя радыкалы ў Афінах павінны як мага хутчэй пацярпець паразу, не выканаўшы сваіх перадвыбарных абяцанняў, страціць падтрымку і давер выбаршчыкаў і дэмакратычным шляхам пазбавіцца ўлады. Такі сцэнар стаў бы вельмі не простым для Грэцыі, але гэта ўсё ж лепш, чым знаходзіцца пад уладай славалюбівага выскачкі, эканамічнага дылетанта і левага радыкала, і ў выніку застацца за бортам ЕЗ.