Навукоўцы знайшлі запісы Ньютана з невядомай тэорыяй

Ньютан меркаваў, што святло выбівае часціцы вады (якая паступае з каранёў дрэў наверх) з напоўненых ёю пар у раслінах.

Навукоўцы выявілі неапублікаваны тэкст ангельскага фізіка Ісаака Ньютана, прысвечаны руху вады ў дрэвах, піша «Карэспандэнт» Science News.

Ньютан вёў запісы ў нататніку ў 1661-1665 гадах падчас навучання ў Оксфардскім універсітэце. Будучы навуковец адзначаў назіранні, разважанні і аповеды аб розных доследах у галіне матэматыкі, фізікі і метафізікі.

Спадчыннікі Ньютана палічылі нататнік не вельмі важным для публікацыі. У 1872 годзе яго падарылі Кембрыджскаму ўніверсітэту. Паміж запісамі па філасофіі і электрычнаму прыцягненню, навукоўцы выявілі паўстаронкі тэксту з думкамі Ньютана аб тым, як вада ідзе ад каранёў да лісця дрэў.

Ньютан меркаваў, што святло выбівае часціцы вады (якая паступае з каранёў дрэў наверх) з напоўненых ёю пор у раслінах. Сучаснае тлумачэнне грунтуецца на капілярным механізме вертыкальнага руху вадкасці і осмасу.

Першы механізм мае на ўвазе, што ў вузкіх каналах дзякуючы з'яве змочвання вадкасць можа падняцца наверх нават супраць дзеяння сілы цяжару. Осмас мяркуе аднабаковае пранікненне малекул растваральніка праз мембраны з асяроддзя з большай канцэнтрацыяй у асяроддзе з меншай.

Навуковае тлумачэнне вертыкальнае перамяшчэнне вадкасці ў раслінах атрымала толькі праз 200 гадоў. Нягледзячы на тое, што Ньютан не апісаў усіх дэталяў працэсу, ягоныя меркаванні сталіся прароцкімі. Хоць навуковая тэрміналогія брытанскага фізіка адрозніваецца ад сучаснай, асноўны механізм руху вады Ньютан апісаў дакладна.

Ньютан вядомы перш за ўсё як аўтар трох законаў механікі, названых ягоным імем, як першаадкрывальнік закона сусветнага прыцягнення і стваральнік дыферэнцыяльнага і інтэгральнага вылічэння (адначасова з Готфрыдам Лейбніцам).