Financial Times: Захад зрабіў вялікую памылку ў 90-ых

Крэмль па-ранейшаму мае ў сваім распараджэнні медыя-гегемонію над 142 мільёнамі расейскіх грамадзян.

Аб гэтым піша Пітэр Памяранцаў у сваім артыкуле «Як перамагчы Уладзіміра Пуціна ў барацьбе за сэрца і вочы», апублікаваным на сайце газеты Financial Times, паведамляе УНІАН.

Захад запознена ўсвядоміў сілу медыя-машыны Крамля. Гетман NATO назваў анэксію Крыма «самым дзіўным інфармацыйным бліцкрыгам, які мы калі-небудзь бачылі». Жанна Нямцова вінаваціць клімат нянавісці, створаны крамлёўскай прапагандай, у забойстве свайго бацькі, апазіцыйнага палітыка Барыса Нямцова.

Савецкая імперыя, можа, і раскідалася б, але Крэмль па-ранейшаму мае ў сваім распараджэнні медыя-гегемонію над 142 мільёнамі расейскіх грамадзян, а таксама, паводле ацэнак, 93 мільёны ў іншых краінах былога СССР, для якіх расейская мова з'яўляецца першай або другой мовай (плюс прыкладна 3 мільёны ў Нямеччыне). Праект Еўрапейскага фонду за дэмакратыю, фонду Брусэля шукаў шляхі развязання гэтай праблемы. Мы неўзабаве выявілі адрозненні паміж сітуацыяй сёння, і падчас халоднай вайны.

У 20-м стагоддзі задачай заходніх расейскамоўных СМІ, такіх як BBC World Service ці радыё Свабодная Еўропа было прабіцца праз інфармацыйны жалезную заслону. Барацьба ішла за альтэрнатыўныя пункты гледжання і супраць цэнзуры. Сёння тэлевізія жорстка кантралюецца Крамлём, хоць ёсць доступ да іншых СМІ ў Інтэрнэце. Расейскамоўныя людзі ва Украіне, Малдове і краінах Балтыі - групы, якія выклікаюць найбольшую ўстурбаванасць у ЗША і еўрапейскіх палітыкаў - маюць доступ да багацця Крамля, мясцовых і заходніх СМІ, кожны з якіх прапануе дзіўна супярэчлівыя версіі рэальнасці.

Вазьміце, да прыкладу, Эстонію, дзе гледачы, якія сачылі за расейскімі і заходнімі аповедамі пра збіццё самалёта MH17 ва Украіне ў мінулым годзе, у выніку перасталі верыць абедзвюм старанам. Нешта такое ж адбываецца ў Харкаве, украінскім горадзе недалёка ад мяжы з Расеяй, дзе апытанні паказалі, што вялікая колькасць людзей цынічна адгукаюцца аб ўсіх сродках масавай інфармацыі, незалежна ад крыніцы.

Гледачы, аднак, зачараваныя расейскімі каналамі. Крэмль размывае межы паміж фактамі і выдумкай: шоў пра «падзеі» кінематаграфічныя і сенсацыйныя, з жудасцямі аб расейскіх дзецях, распятых украінскімі вайсковымі фармаваннямі або амерыканскіх змовах аб этнічнай чыстцы ўсходняй Украіны.

Дэзінфармацыя ўпісваецца ў паслядоўныя аповеды. Навіны факусуюцца на баявых дзеяннях ва Украіне, заходніх змовах супраць Расеі і станоўчых гісторыях пра Уладзіміра Пуціна. Прэзідэнт забяспечвае стабільнасць нацыі, якая пакутуе ад ворагаў. Гэта падмацоўваецца высокабюджэтнымі гістарычнымі драмамі, якія ўмацоўваюць яго палітыку: слаўныя баі за Крым у Другой сусветнай вайне, або апавяданні пра подлых лібералаў, якія супрацоўнічалі з ворагамі радзімы.

Крамлёўскія СМІ, аднак, ігнаруюць мясцовыя навіны і сацыяльныя праблемы. Экспэрты EED рэкамендавалі агенцтву навін або парталам засяродзіцца на дэталях, якіх Масква хоча пазбегнуць. Яны, магчыма, і не змогуць пераканаць аўдыторыю ў тым, хто збіў MH17, але, засяродзіўшыся на мясцовых гісторыях аб шпіталях, школах і судах, яны маглі б быць больш дарэчнымі. Фабрыка кантэнту таксама магла б даць сацыяльна важныя дакументальныя матэрыялы: дакументальны серыял пра школы або шпіталі; рэаліці-шоў, якія вывучаюць этнічную напружанасць. Мясцовыя каналы павінны дапамагчы, як фінансава, так і прафесійна, у стварэнні такога якаснага кантэнту. Тут ініцыятыву павінны ўзяць на сябе менавіта брытанцы, з іх перадавой тэлевізійнай індустрыяй.

У ідэале такія праграмы будуць адпавядаць прыярытэтам развіцця. Калі Дэпартамент Вялікабрытаніі міжнароднага развіцця падтрымлівае судовую рэформу ва Украіне або Малдове, ён таксама павінен выпускаць ТВ-драмы і дакументальныя фільмы пра судовую сістэму. BBC Media Action (дабрачыннае аддзяленне BBC) працуе з маладымі ўкраінскімі грамадскімі медыя-кампаніямі над кароткімі драмамі пра маладых людзей, якія апынуліся на вайне. Бюджэт маленечкі, але гэта менавіта той праект, які нам патрэбны.

Высакаякасныя шоў не танна каштуюць. Такі канал, як BBC Расея, будзе каштаваць больш за 20 млн еўраў на год. Можа падацца, што гэта шмат, - але варта ўлічваць, што адзін знішчальнік «Eurofighter» каштуе 90 мільёнаў еўраў.

[18:23:31] Іна Мудрачэнка: Як вядома Пуціну, СМІ і забавы з'яўляюцца жыццёва неабходнымі, як лекары або жаўнеры. Захад зрабіў вялікую памылку ў 1990-я гады, адмовіўшыся ад развіцця сродкаў масавай інфармацыі ў краінах былога Савецкага Саюза на свабодным рынку: замест гэтага, сродкі масавай інфармацыі былі захопленыя алігархамі ці карумпаванымі рэжымамі. Пасля халоднай вайны гэта лічылася часткай «дывідэндаў ад міру». Цяпер даводзіцца плаціць значна больш высокую плату.