Дзве гісторыі пра імідж людзей у пагонах

Гісторыя з супрацоўнікамі АМАП, якія збівалі падлеткаў і пагражалі згвалтаваннем, нагадала іншую, вельмі падобную гісторыю.

«Генетычная экспэртыза пацвердзіла, што на валасах маладзёнаў былі сляды мачы»

Для пачатку пару слоў пра цяперашнюю. Аповед маці аднаго з непаўналетніх, які яна распавяла праваабаронцам, уражвае. Акрамя звыклых падрабязнасцяў (на жаль, але такое мы чуем вельмі часта) тыпу: «супрацоўнікі АМАП пачалі рукамі і нагамі біць па галаве і тулаве», «паклалі іх тварам у падлогу, надзелі кайданкі за спіной і прадоўжылі збіваць» ёсць і вось які эпізод:

«Да хлопцаў наблізіўся адзін з супрацоўнікаў АМАП і выказаў шкадаванне, што ім няма 18 гадоў, інакш ён з задавальненнем бы здзейсніў над імі гвалтоўны анальны палавы акт, і ў будучыні яны ў месцах пазбаўлення волі сталі б асобамі з нізкім сацыяльным статусам. Пасля такіх пагроз іх паклалі тварам уніз, пачуўся гук ад здымання штаноў, на галовы затрыманых палілася нейкая вадкасць».

Пасля, пасля неаднаразовых скаргаў, генетычная экспэртыза пацвердзіла, што на валасах у маладзёнаў былі сляды мачы, піша «Салідарнасць».

Аднак праверка не змагла ўстанавіць, хто канкрэтна з супрацоўнікаў праваахоўных органаў гэта зрабіў. І чамусьці здаецца, што ўжо і не ўстановіць.

Не выключана нават, што ў хуткім часе высветліцца, што хлопец сам сабе памачыўся на галаву, каб падарваць імідж доблесных ахоўнікаў правапарадку, пры гэтым наносіў сабе ўдары, а потым накінуўся на супрацоўнікаў АМАП з кулакамі. Дарэчы, тыя ўжо напісалі заявы на абодвух непаўналетніх, абвінавачваючы ў нападзе.

Але ў гэтай гісторыі дзіўная нават не сама сітуацыя. Тут як раз усё вельмі стандартна. У нас, калі верыць міліцэйскім пратаколам, грамадзяне часта нападаюць на людзей у форме, натыкаючыся пры гэтым на розныя прадметы, якія пакідаюць на целе сінякі і ранкі. Некаторыя нават паміраюць пасля гэтага ў турме. Тут паказальна іншае. А менавіта эпізод з мачой і згвалтаваннем (дакладней, яго пагрозай).

Таму што, заўважце, усё гэта адбываецца не ў турме сярод урак і маргіналаў. Гэты ўрок жыцця «па паняццях» падаюць двум падлеткам людзі ў пагонах!

Хоць, можа быць, доблесных супрацоўнікаў АМАПа проста агаварылі? Насамрэч не мачыліся яны нікому на галаву, не білі і не пагражалі згвалтаваць? Сапраўды, чалавеку, які з гэтым ніколі не сутыкаўся, такое магло б здацца дзікасцю, каб быць праўдай. Але праблема ў тым, што такая гісторыя не адна.

Часта даводзіцца чуць ад затрыманых пра тое бязмежжа, які ніяк не ўпісваецца ў паняцці гонару і годнасці людзей у пагонах.

«Усіх вас трэба над адной ямай расстраляць і закапаць!»

У сувязі з гэтым чамусьці прыпомнілася гісторыя з разгромам намётавага мястэчка пасля «выбараў» 2006 года. Тады ўдзельнікі лагера, многія з якіх былі непаўналетнімі, таксама змаглі адчуць на сабе ўсю сілу не толькі кулака, але і маральных зняважанняў. Апавяданні пра тое, як іх абяцалі згвалціць, а потым вывезці ў лес і расстраляць, не раз паўтараліся ўдзельнікамі плошчы.

Вось урывак з дзённікаў Дашы Кастэнкі:

«Час ад часу АМАПаўцы ад дзвярэй прымаліся гарлапаніць: «Так! Злавілі цішыню! Маўчаць! А то будзеце цяпер па аўтобусе лётаць! У каго ўбачу тэлефон - крывёю с...аць будзеце! Эй ты, дзед, рукі падняў! Каб я бачыў твае рукі!».

Потым аўтобусы кудысьці павярнулі, яшчэ раз павярнулі. Па даху і вокнаў заскрэблі галінкі. Незнаёмая жанчына ў паніцы крыкнула: у лес вязуць!

- Ага, страляць вас будзем, - ухмыльнуўся адзін з ахоўнікаў.

Але хтосьці зарыентаваўся, сказаў: напэўна, прывезлі ў спецпрыёмнік-размеркавальнік на вуліцы Акрэсціна.

Калі прыехалі, зноў быў крык: «Так! Выходзіць па адным! Тварам да сцяны!». Мяне вывелі адной з першых на гэты белы, белы панадворак. Брудна-белы снег, брудна-белыя сцены, пражэктары слепяць вочы. Белыя твары, велізарныя разгубленыя вочы людзей. А неба стала чорным, і ў ім не было больш зорак. Чорныя цені скакалі на белых сценах, чорная форма АМАПа вакол. Людзі выходзілі моўчкі, чутны быў толькі крык «байцоў», як пераклічка, паміж сабою: «Сукі смярдзючыя, рэвалюцыі ім захацелася! Ды ад іх смярдзіць, як ад бамжоў! Алкашы, фу, Сівухай нясе! Наркаманы! Валацугі! Шлюхі! Усіх вас трэба над адной ямай расстраляць і закапаць!».

«Рукі да сцяны!». Мяне штурхаюць да белай сцяны, такой халоднай, што здаецца, быццам рукі да яе цяпер прымерзнуць. Ззаду «ў патыліцу» ставяць яшчэ кагосьці, і малады хлопец становіцца побач справа. «Стаяць! Не азірацца! Па баках не глядзець!».

Мне зноў станавіцца страшна. Стоячы рукамі да сцяны, адчуваеш сябе цалкам безабаронным, спіна камянее ад напружання, плечы і шыю нават сутарга зводзіць».

І я глядзела, слухала, запамінала. Як АМАПаўцы падышлі да мужыка з «Маладога Фронту», вусатага, русавалосага, у ахоўнай куртцы, які стаяў каля сцяны. Адзін з іх гэтак будзённа сказаў: «Ну што, стары знаёмы? Цяпер мы табе пакажам, што мы АМАП, а не кучка підараў». І коратка, без замаху гваздануў яго ў жывот. Я павярнулася і глядзела, пакуль ён мне крыкнуў: «Тварам да сцяны!». Але тварам да сцяны, калі чуеш толькі агідныя глухія гукі ўдараў, яшчэ страшней.

З іншага боку рагаталі, мабыць, правяраючы дакументы ва ўкраінца. «Што, хахол, свайго сала мала было, да нас прыпёрся? На рэвалюцыю!».

Потым сталі здзекавацца з нейкага старога: «Глядзіце, стары абмачыўся! Абрабіўся! Ха-ха! Куды табе, дзед, на мітынг, усе штаны мокрыя! Глядзіце, дзядок абрабіўся».

Побач са мной АМАПавец сказаў хлопцу ціха, амаль ласкава: «Што, празрыстае шкло, хочаш у краіну вечнага палявання?». Відаць, наглядзеўся нейкага фуфла па тэлевізары.

Пару раз хто-небудзь са спецназа, мабыць, афіцэр, выходзіў на ганак і крычаў: «Ну што, уроды, «жыве» ваша Беларусь? Не чую адказу!».

Пасля гэтай гісторыі думалася, што супрацоўнікаў АМАПа спецыяльна нацкоўваюць на апазіцыю, прадстаўляючы маральнымі вырадкамі і асобамі, якія дэстабілізуюць абстаноўку ў краіне. Тады іх дзеянні выглядалі жудасна, але, прынамсі, вытлумачальна. Але вось гісторыя паўтараецца, толькі ў машыне АМАПа ўжо не прадстаўнікі апазіцыі, а звычайныя хлопцы з вуліцы.

Нядаўна міністр МУС Ігар Шуневіч моцна занепакоіўся паляпшэннем іміджу доблесных ахоўнікаў правапарадку.

Вам, праўда, пасля гэтых дзвюх гісторый яшчэ нешта трэба ведаць пра імідж людзей у пагонах?