Портнікаў: Магчымы крах рэжымаў Беларусі, Казахстана і РФ

Ад масавых выступаў і краху рэжымаў не застрахаваны ніхто - ні Казахстан, ні Беларусь, ні краіны Цэнтральнай Азіі, ні Расея.

Пра гэта піша на сайце Экспресо ТВ аглядальнік Віталь Портнікаў.

Прэзідэнт Казахстана Нурсултан Назарбаеў у чарговы раз папярэдзіў суграмадзян, што не дапусціць паўтарэння «ўкраінскіх падзеяў» у сваёй краіне і заявіў пра гатоўнасць улады дзейнічаць жорстка.

Назарбаеў зрабіў сваю заявы на фоне масавых пратэстаў, абумоўленых непрыманнем зямельнай рэформы. Улада, відавочна, не чакала спантанных выступленняў людзей у некалькіх казахстанскіх гарадах адразу і вырашыла пачакаць з зменамі.

Але сам факт таго, што казахстанцы могуць выходзіць на вуліцы - нягледзячы на тое, што ў іх ёсць трагічны досвед разгону пратэстаў з чалавечымі ахвярамі - відавочна спалохаў Назарбаева, што старэе.

Ягоная рэакцыя - яшчэ адзін доказ таго, што ўкраінскі Майдан зусім не быў феноменам, паўтарэнне якога немагчыма на постсавецкай прасторы. Майдан ва Украіне - такі ж пачатак крызісу і пераўтварэнняў, як рэвалюцыя ў Тунісе - пачатак «арабскай вясны».

Ад масавых выступаў і краху рэжымаў не застрахаваны ніхто - ні Казахстан, ні Беларусь, ні краіны Цэнтральнай Азіі, ні Расея.

Іншая справа, што ў кожнай з гэтых краін Майдан пройдзе па-рознаму. Дзесьці ён прывядзе да бяскроўнага краху рэжыму і пачатку рэформаў, дзесьці стане спускавым кручком для кровапралітнай грамадзянскай вайны з тысячамі ахвяр, дзесьці стане прычынай краху дзяржавы.

Тэндэнцыя - яна агульная для ўсіх, а вось вынік будзе розным. І Назарбаеў, як дасведчаны палітык, гэта выдатна разумее. Ён ведае, да якой ступені ў Казахстане прагніў дзяржаўны апарат, ведае, што ва ўмовах падзення коштаў нафты і зніжэння сацыяльных магчымасцяў рэжыму папулярнасць уладаў будзе падаць, разумее, што не даў грамадству развівацца - а значыць, ягоныя суграмадзяне не зразумеюць ніякіх рэформаў і не павераць, што ён можа іх правесці.

Адна надзея - на страх і сілавікоў. Менавіта таму Назарбаеў гаворыць з казахстанцамі на мове пагроз - ніякай іншай мовы, якая дапамагла б яму прыпыніць немінучую эрозію постсавецкай Казахстана, у яго проста ўжо не засталося. Іншая справа - бессэнсоўнасць пагроз.

Казахстану Назарбаева, Беларусі Лукашэнкі, Расеі Пуціна не выжыць, як не наканавана было выжыць Украіне Януковіча. Постсавецкія вырадкі, толькі імітуюць дзяржаўнасць, а на самай справе застаюцца пераназванымі савецкімі рэспублікамі, асуджаныя на крах, беднасць, кроў і слёзы.

І Украіне, як "першай, што абвалілася", яшчэ пашанцавала - таму што яна пачала свой шлях да пераменаў раней, калі яшчэ не было глабальнага постсавецкай крызісу. Менавіта таму шанцаў выжыць як новай дзяржаве ў нас больш. У гэтай "арабскай вясне" па-постсавецку важна апынуцца Тунісам, а не Сірыяй або Лівіяй.