Алег Хусаенаў: Усю сваю зарплату перавожу ў даляры ці еўра

Беларускі алігарх распавёў пра тое, як плануе бюджэт сям'і.

Мільянер і генеральны дырэктар кампаніі «Зубр Капітал» Алег Хусаенаў адказаў на пытанні «Комсомольской правды в Беларуси». Ён таксама распавёў, ці баіцца дэвальвацыі і чаму апранаецца на распродажах.

- Большасць людзей лічаць, што калі ў чалавека шмат грошай, то яму не трэба займацца фінансавым планаваннем сямейных выдаткаў. Маўляў, бізнесмен павінен займацца працай, а не лічыць, колькі грошай выдаткаваць на абеды або адпачынак - яму ж на ўсё і так хапае.

- Я ўжо вельмі даўно вяду ўлік сваіх расходаў і даходаў. Падрабязна распісваю, колькі ў гэтым месяцы мне трэба на ўтрыманне дзяцей, на харчаванне, на камуналку... Паступова ў мяне назапасілася фінансавая гісторыя, і я заўсёды ведаю, якія выдаткі будуць у мяне ў студзені, якія ў сакавіку, а якія - у наступным снежні. І я ведаю, якія мне для гэтага будуць патрэбныя даходы. З гадамі нічога не змянілася: проста даходы сталі больш, але і выдаткі таксама ўзраслі. Але галоўнае - выдаткі і даходы павінны быць ўраўнаважаныя. Да гэтага я прывучаю і сваіх дзяцей, калі даю ім кішэнныя грошы: напрыклад, я вылучаю па 50 даляраў на кішэнныя выдаткі, але кажу, што калі яны будуць складаць справаздачу, як яны іх патрацілі, то я буду плаціць за гэта 100 даляраў. Так яны з дзяцінства прывучаюцца ўсё разлічваць.

«Я адчуў культурны шок, калі пачуў, як шведская афіцыянтка кажа пра акцыі»

- Мае даходы складваюцца з заробку і адсоткаў па дэпазітах. Акрамя таго, так як я валодаю акцыямі, то я часам атрымліваю дывідэнды, але яны прыходзяць нерэгулярна. Кожны месяц частку даходу я адкладаю на дэпазіт. Справа ў тым, што назіранні за жыццём маіх сяброў, знаёмых, бацькоў, прывялі да таго, што заўсёды трэба адкладаць, таму што пазбегнуць непрадбачаных выдаткаў усё роўна не атрымаецца. Назапашваць - гэта павінна стаць звычкай: атрымаў 100 даляраў - 20 паклаў на дэпазіт. Я ўпэўнены, што людзі, якія не адкладаюць грошы, ніколі не будуць багатымі па азначэнні. Таксама як і тыя, хто бярэ крэдыты. А потым, каб пагасіць іх, скарачае выдаткі або ідзе па грошы ў іншы банк.

- Вы ніколі не бралі крэдытаў?

- Калі ў нас яшчэ выдавалі крэдыты ў валюце, я браў крэдыт на аўтамабіль. У мяне быў дэпазіт у банку, але я ведаў, што калі зараз здыму грошы, то страчу адсоткі. Да таго ж адсоткавая стаўка па крэдыце была ніжэй адсоткаў па дэпазіце. Калі тэрмін дэпазіту скончыўся, я зняў яго і пагасіў крэдыт.

Тое ж самае і з сямейным бюджэтам: калі выдаткі складаюць 1000, а вы зарабляеце 500 даляраў, у вас ёсць два варыянты. Першы - адмовіцца ад нейкіх выдаткаў, другі - пазычыць грошы. Але ў другім выпадку вы павінны быць упэўненыя, што праз месяц заробіце 1,5 тысячы і аддасце гэтыя 500 даляраў. У бізнесе гэта называецца «крэдыт на касавы разрыў».

Але галоўнае, паўтару, гэта назапашванні. Распавяду пра такі выпадак: некалькі гадоў таму ў мяне была сустрэча з адным шведскім банкірам. Ён распавёў мне пра тое, што ў 20-х гадах у Швецыі выдалі закон, па якому 80% зарплаты людзям выдавалі жывымі грашыма, а на астатняе трэба было купіць акцыі. У выніку цяпер Швецыя адна з самых багатых краін па ўзроўні даходаў на душу насельніцтва. Уяўляеце, які культурны шок я адчуў, калі мой суразмоўца паклікаў афіцыянтку, і яна цалкам спакойна распавяла пра тое, акцыі якіх кампаній ў яе ёсць! Шмат у чым дзякуючы накапленням грамадзян Швецыя стала багатай краінай, не маючы, гэтак жа як мы, прыродных рэсурсаў і спрыяльнага клімату.

«Перад Новым годам я пайшоў і памяняў усе рублі на даляры»

- Беларусам пакуль складана скарыстацца прыкладам Швецыі, застаецца толькі скупляць валюту...

- Прызнаюся, я раблю тое ж самае: я не захоўваю доўгатэрмінова ў беларускіх рублях. Увесь свой заробак я канвертую альбо ў даляры, альбо ў еўра ў залежнасці ад курсу. Ну, вядома, частку на бягучыя выдаткі я пакідаю ў беларускіх рублях, каб не губляць на розніцы курсаў. Хоць перад Новым годам я ўзяў і памяняў усё на даляры.

- Гэта значыць мільянерам не чужы «сіндром 2-га студзеня»?

- Натуральна, я ж жыву тут 25 гадоў і перажыў шмат падзей. Гэта адна з задач дзяржавы - зрабіць нацыянальную валюту стабільнай, каб людзі не ціснулі на курс 31 снежня. І я разумею, што калі цяпер усе кінуцца купляць акцыі, то нічога не атрымаецца. Патрэбная адукацыя, патрэбныя брокерскія канторы з рэпутацыяй, але над гэтым трэба пачынаць працаваць ужо сёння.

«Мая жонка можа ўзяць і памыць падлогу, калі трэба»

- Вельмі добра, калі старэйшыя дзеці пачынаюць уносіць сваю лепту ў бюджэт сям'і. Напрыклад, ты плаціш за вучобу дзіцяці, ён добра вучыцца і ў нейкі момант атрымлівае зніжку на аплату адукацыі. І тату вельмі прыемна, што трэба плаціць ужо не 100, а 70 адсоткаў. Вельмі добра, калі дзіця з ранняга ўзросту пачынае дзесьці падпрацоўваць і з тваіх расходаў знікае артыкул «кішэнныя грошы для сына». Я прывучаю дзяцей да гэтага. Нават малодшаму сыну плачу 3 даляра за тое, што ён выносіць смецце. А калі я быў маленькі, усе лічылі, што гэта дрэнна.

- Хто ў вашай сям'і вырашае, колькі грошай выдаткаваць у гэтым месяцы, а колькі адкласці, што купіць, які абраць адпачынак?

- Да той мадэлі, якая ёсць цяпер, я прыйшоў метадам спроб і памылак. Можа, з-за гэтага ў мяне першы шлюб і разбурыўся. Уяўляеце, калі ты склаў фінансавы план, усё разлічыў, а потым прыходзіць жонка і кажа: «Трэба яшчэ купіць вось тое і вось гэта». І ты пачынаеш нервавацца. Вось я і сказаў: «Жанчына, ты будзеш генеральным дырэктарам нашай сям'і. Я буду плаціць табе за гэта зарплату, яна будзе пакрываць выдаткі на харчаванне, адзенне, асабістыя выдаткі, але больш да мяне не прыходзь». І сітуацыя змянілася: жонка стала не толькі лічыць, але і назапашваць, яна зрабіла падушку бяспекі на свае непрадбачаныя выдаткі.

Вядома, мы разам лічым выдаткі і прыбыткі. Паколькі мая жонка хатняя гаспадыня, я не чакаю ад яе даходу, але я чакаю, што яе праца дома дазволіць скараціць выдаткі. Напрыклад, шматлікія сем'і вымушаныя ўтрымліваць няню, а мы на гэтым эканомім. Так, ёсць хатняя прыслужніца, якая дазваляе жанчыне не прыбірацца, гэта важна, я лічу. Але разам з тым я бачу, што мая жонка можа ўзяць і памыць падлогу, калі трэба. І гэта добра: таму што дачка бачыць, як гэта робіцца.

- Гэта значыць, калі мужчына зарабляе грошы, ён ужо можа не мыць падлогу?

- Гэта дамоўленасці ў сям'і. Хачу сказаць дзякуй маёй жонцы - яна дазваляе мне нічога не рабіць. Я магу сабе дазволіць прыйсці дадому, сесці на канапу, з`есці сваю вячэру і паглядзець тэлевізар. Але, напрыклад, таму што мая англійская лепш, чым англійская маёй жонкі, часта ўрокі па замежнай з дзецьмі раблю я.

- Усе спецыялісты раяць перад паходам у краму складаць спіс пакупак. У вашай сям'і так робяць?

- Я сам рэдка хаджу ў крамы - толькі калі жонка патэлефануе і скажа, што трэба ў краме за вуглом купіць пару пакетаў малака. Але скажу, што для сямейнага бюджэту гіпермаркеты - гэта зло. Там усё зроблена так, што пакуль ты дойдзеш да хлеба, ты купіш масу не патрэбных рэчаў. У нас дома ёсць кладоўка, дзе стаіць пральная машына, і вось у нейкі момант я стаў заўважаць, што там на паліцах сталі з'яўляцца ў нейкай неверагоднай колькасці нейкія зубныя пасты, парашкі... Я спытаў у жонкі: «Навошта ты столькі ўсяго купляеш?» А яна кажа: «Ну як жа! Там жа зніжка - калі купіш дзве ўпакоўкі, зніжка 20%». Але нам жа столькі не трэба! І я папрасіў жонку хадзіць у краму побач з домам. Хочаце скараціць сямейны бюджэт, не хадзіце ў гіпермаркеты.

- А як вы ставіцеся да распродажаў?

- Вельмі добрая рэч! Я купляю вопратку пэўных брэндаў, у прадаўцоў гэтых брэндаў ёсць тэлефон маёй жонкі. І яны ёй тэлефануюць, калі штосьці можна купіць са зніжкай. Я не бачу нічога ганебнага ў тым, каб купіць касцюм мінулагодняй калекцыі ў гэтым годзе з 30- ці 50-адсоткавай зніжкай. Гэта рацыянальна. Таму мы ў сям'і карыстаемся зніжкамі. Але тут таксама меру ведаць: вось жонка пасля такіх распродажаў паказвае: «Глядзі, якую кофтачку я дачцэ купіла». Я адразу ўспамінаю прымаўку аб вечнай праблеме жанчын - «няма чаго апрануць, але няма куды павесіць».