Андэрс Фог Расмусэн: Падзеі ва Украіне павінны ацверазіць Еўропу

Генеральны сакратар НАТА папярэджвае Пуціна аб "гістарычнай памылцы".

Андэрс Фог Расмусэн даў інтэрв'ю карэспандэнту Frankfurter Allgemeine. Дзеянні Расеі на Украіне ён назваў "незаконнымі" і адзначыў, што "цяпер Расея паводзіць сябе хутчэй як праціўнік, чым як партнёр", піша Инопресса.

У сувязі з гэтым кіраўнік альянсу заклікаў дзяржавы-члены НАТА спыніць скарачэнне ваенных бюджэтаў. "Тое, што адбылося на Украіне, павінна ацверазіць Еўропу (...) Больш працягваць у тым жа духу нельга", - заявіў Расмусэн. Ён дадаў: "Абарона каштуе грошай, але неабароненасць абыйдзецца непараўнальна даражэй".

Украінскі крызіс генеральны сакратар НАТА назваў "паваротным момантам": "Упершыню з заканчэння Другой сусветнай вайны еўрапейская дзяржава гвалтоўным шляхам далучае да сябе новыя тэрыторыі. Усё тое, што мы бачылі ў Крыме і перажылі на ўсходзе Украіны, гэта справа мінулага - так мы думалі. Але гэта адбываецца ў пачатку XXI стагоддзя!".

"Тут гаворка пра нешта большае, чым Крым, пра нешта большае, чым Украіна. Дзеянні Расеі накіраваныя на дасягненне пэўнай мэты, а менавіта на аднаўленне сферы ўплыву на тэрыторыі былога СССР. Масква хоча перашкодзіць суседзям далучыцца да еўраатлантычнай прасторы", - канстатаваў генеральны сакратар. Ён нагадаў, што "ў кожнай дзяржавы ёсць права самастойна вызначаць сваю палітыку ў сферы бяспекі, прымаць рашэнні аб уступленні ў тыя ці іншыя саюзы. У 1999 годзе Расея сама прызнала гэта права, замацаванае ў Хартыі бяспекі АБСЕ".

Расмусэн адмовіўся адказаць на пытанне, наколькі рэалістычныя надзеі Грузіі на тое, што альянс ужо ў верасні прапануе ёй план дзеянняў па ўступленні ў НАТА. Для падобных ацэнак "яшчэ занадта рана", сказаў чыноўнік. Паводле яго слоў, абмеркаванне гэтага пытання плануецца на сустрэчы міністраў замежных спраў краін-удзельніц НАТА ў канцы чэрвеня.

"Калі Расея зробіць далейшыя крокі і ўварвецца [на тэрыторыю Украіны] яшчэ глыбей, гэта будзе гістарычная памылка. Гэта будзе мець па-сапраўднаму сур'ёзныя наступствы для стасункаў Расеі і Захаду. Таму што ў гэтым выпадку жорсткія санкцыі нанясуць адчувальны ўдар па расейскай эканоміцы (...) Пра ваенныя сцэнары гаворка не ідзе. Ніхто і ў думках не хоча дапускаць магчымасць ваеннага канфлікту паміж Расеяй і Захадам", - сказаў Расмусэн.

Далей яму было зададзенае такое пытанне: "Мы не ведаем, якія намеры Расеі на Украіне. А Расея напэўна ведае, што ваеннай рэакцыі НАТА не рушыць услед. Вы лічыце, што гэта разумная стратэгія?" - "Усё ж такі ёсць розніца, з'яўляецца дзяржава членам НАТА ці не, - адказаў кіраўнік альянсу. - Мы распачалі канкрэтныя крокі, накіраваныя на ўмацаванне калектыўнай бяспекі ўсіх дзяржаў-удзельніц: мы ўзмацнілі патруляванне паветранай прасторы над Балтыкай, у нас выконваюцца выведвальныя палёты самалётаў, абсталяваных сістэмай AWACS, над Польшчай і Румыніяй, мы павялічылі прысутнасць ваенна-марскіх сіл у Чорным і Балтыйскім морах. Гэта ж таксама ваенны адказ. Ён служыць для застрашвання".

"Рускім ні да чаго адчуваць нашу рашучасць. У іх не можа быць ні найменшага сумневу ў тым, што напад на члена [альянсу] будзе ўспрыняты як напад на ўсіх нас. Так што ўсе прынятыя намі меры служаць у тым ліку і для застрашвання", - паўтарыў Расмусэн. "Калі рускія ўсё гэта так добра разумеюць, навошта яны правакуюць членаў [НАТА]?" - спытаў у яго карэспандэнт. "Я не хачу будаваць здагадкі пра матывы Крамля, - адказаў Расмусэн. - Мы гатовыя да любых варыянтаў развіцця падзей, у нас ёсць адпаведныя планы абароны - вось усё, што я магу сказаць (...) Вы былі б здзіўленыя, калі б убачылі, наколькі хутка мы можам дзейнічаць".