Аляксей Кудрын: Расея не зможа развівацца ў ізаляцыі ад Захаду

Акно магчымасцяў для рэформаў і аднаўлення эканамічнага росту ў Расеі закрылася.

Краіне пагражае некалькі гадоў стагнацыі на мяжы рэцэсіі ў адсутнасць палітычнай волі да пераменаў. Пра гэта сказаў экс-міністр фінансаў РФ Аляксей Кудрын, паведамляе УНИАН.

Ён упэўнены, што перыяд росту сусветных коштаў на нафту, на які прыйшоўся эканамічны бум першых 15 гадоў Уладзіміра Пуціна ва ўладзе, застаўся ў мінулым і не вернецца бліжэйшыя 20-30 гадоў. Да таго ж, будучую пяцігодку Расеі прыйдзецца правесці пад санкцыямі, што толькі пагоршыць сітуацыю, паколькі пазбавіць расейскую эканоміку асноў яе росту - заходніх тэхналогій і капіталу.

«Ёсць здагадкі, што мы самі вырабім, самі прафінансуем. Гэтыя магчымасці істотна зменшаныя. Я б сказаў, што мы з «Таёты» і БМВ расейскай зборкі пераселі на «Ладу Каліну». Дакладней, перасядзем. Гэты працэс яшчэ не завяршыўся - але ў выпадку, калі гэтыя санкцыі, гэты працэс будзе доўжыцца ну гады чатыры - пяць, - сказаў ён. - я думаю, што два-тры гады - гэта самы мінімальны тэрмін. Але я мяркую, што развіццё падзей можа быць і іншым, і санкцыі могуць і прадоўжыцца.

Сябар Пуціна Кудрын прызнаў, што апошнім часам вываліўся з вузкага кола людзей, якія ўплываюць на прыняцце пастаноў у Расеі. Эканамічную палітыку ён назваў «хаатычнай» і прадказаў павышэнне падаткаў і адмову ад часткі сацыяльных абавязанняў у адказ на крызіс.

«Эліты збянтэжаныя надзвычай. Нябачны далейшы вектар... Агульная месца сярод усіх прадпрымальнікаў сёння - незразумелая палітыка, хаатычныя дзеянні. Вядома, санкцыі ўносяць істотныя змены», - сказаў Кудрын.

«Значная частка эліты падтрымлівае дзеянні Пуціна ва Украіне, але не разумее, як гэта адаб'ецца на агульнаэканамічнай, інстытуцыйнай аснове грамадства, і палітычнай сістэме. Яны не разумеюць, што будзе адбывацца з пункту гледжання развіцця нашага грамадства і расейскай эканомікі бліжэйшыя гады, і якая мадэль у эканоміцы і палітычнай сістэме ўсталюецца», - дадаў ён.

На санкцыі Захаду за анэксію Крыма і ўмяшанне ў справы Украіны Крэмль адказаў забаронай на імпарт часткі заходняга харчавання, праграмай імпартазамяшчэння і заявай аб развароце гандлю на ўсход. Кудрын прапануе рыхтавацца да зацяжнога супрацьстаяння, але мяркуе, што выбару на карысць ізаляцыі яшчэ можна пазбегнуць.

«Я думаю, што няма нейкай пастановы, што мы будзем ствараць нейкую замкнёную або ізаляваную краіну. Гэтага няма, я ўпэўнены. Ніякай мабілізацыйнай эканомікі ніхто цяпер не плануе. Але чарада падзей змушае пакуль праводзіць у пэўных сферах такі прамежкавы варыянт ізаляцыі або дыстанцыявання», - сказаў ён.

На паўнавартасную змену мадэлі развіцця і пераарыентацыю замежнага гандлю спатрэбіцца «гадоў дваццаць», папярэдзіў Кудрын, дадаўшы, што бліжэйшыя дзесяцігоддзі Расея не зможа развівацца без заходніх тэхналогій і міжнароднай кааперацыі. Першай пацерпіць ключавая галіна расейскай эканомікі - нафтаздабываючая.

«Нават з удзелам замежных кампаній захаванне здабычы на цяперашнім узроўні з'яўлялася б вельмі цяжкай задачай. З улікам абмежаванняў мы будзем мець спад здабычы нафты і газу бліжэйшыя 3-4 гады. Далей гэта будзе залежаць ад развязвання палітычных крызісаў», - адзначыў ён.

Санкцыі, зніжэнне сусветных коштаў і падатковыя льготы пры распрацоўцы новых радовішчаў прывядуць да таго, што бліжэйшыя 3-4 гады даходы ад нафты і газу скароцяцца на 1,5-2,0% ВУП, сказаў Кудрын.

З ягонай ацэнкі, санкцыі Захаду будуць каштаваць Расеі па 1,0% ВУП у гэтым і наступным гадах, а потым эфект пачне слабець. Ён паставіў пад сумнеў зацверджаны разам з бюджэтам прагноз росту расейскай эканомікі ў 2015-2017 гадах на 1,2%, 2,3% і 3,0% адпаведна.

«Гэта ўсё, на мой погляд, без правядзення рэформаў - досыць сумніўныя паказчыкі... Будзе стагнацыя, як цяпер. Рэцэсія можа быць. Мы будзем увесь час на ўзроўні рэцэсіі балансаваць», - сказаў Кудрын і назваў закладзены ў бюджэт прагноз коштаў на нафту ў $100 за барэль на тры гады «завышаным і досыць аптымістычным».

«Я ўпэўнены абсалютна, што сусветныя кошты на нафту прайшлі свой гістарычны пік у бліжэйшыя 20 або 30 гадоў, можа быць, больш... Можа быць, і не будзе хуткага падзення, але гэта будзе паніжальны трэнд», - заявіў экс-міністр.

Дыверсіфікацыю эканомікі і імпартазамяшчэнне спросціць абясцэньванне рубля – паводле ацэнкі Кудрына, яно будзе ўдвая вышэйшае за заяўленыя тэмпы ў 1 рубель намінальнага курсу ў год. У той жа час, размежаванне з заходнімі рынкамі павысіць рызыкі расейскай эканомікі і фінансавага сектара.

«Дзяржава ва ўмовах санкцый будзе падтрымліваць дзяржбанкі. Але калі над табой ужо навісае крэдытор апошняй інстанцыі, гэта зніжае адказнасць банкаў у сваёй дзейнасці: вось, санкцыі, мы не вінаватыя, гэта ўсё прыйшло звонку. А далей пачынаюцца іншыя крокі: уся краіна пад санкцыямі , давайце вы пракрэдытуеце па меншай стаўцы бізнэс, - апісаў Кудрын рызыкі паўзучай змены эканамічнай мадэлі. - у нас недаацэньваюць маштаб магчымасцяў, які нам даў сусветнай рынак апошнімі гадамі. Крэдыты нават нефінансавага сектара сёння - $ 620 млр. Гэта істотна. Гэта падымала ўсе галіны эканомікі апошнія гады. Цяпер уявім, што іх няма - гэта была б іншая эканоміка».

Замясціць выпадаючыя прыбыткі і крэдыт без непапулярных фіскальных мер і расходавання рэзерваў будзе няпроста. «Рэзервовы фонд, я мяркую, будзе траціцца ўжо ў 2015 годзе», - сказаў Кудрын.

Займаць за мяжой Расея зможа не раней, чым праз тры гады, і ў значна меншых маштабах.

«Самае ранняе - праз тры гады, але хутчэй за ўсё, з улікам інвестыцыйных рэйтынгаў, ... гэта будзе спачатку іншы маштаб у параўнанні з тым, што было дагэтуль», - мяркуе ён.

На думку Кудрына, з 2016 года ўраду прыйдзецца павысіць падаткі: «Мой прагноз такі: з улікам набраных абавязацельстваў, асабліва ў вайсковых і сацыяльнай сферах, без павышэння падаткаў не прайсці пры той дынаміцы зніжэння даходаў. Але наш урад будзе, хутчэй, выбіраць на карысць павышэння падаткаў, чым скарачэння гэтых абавязанняў. Ужо на наступным этапе, наступны бюджэт, праз год».