Сабакі дапамаглі людзям перамагчы неандэртальцаў

Сучасныя людзі перамаглі еўрапейскіх неандэртальцаў дзякуючы сваім сабакам.

Галоўную ролю тут адыграла ўменне прыручаных ваўкоў здаганяць здабычу і адпужваць драпежнікаў. З такой тэорыяй у сваёй новай кнізе выступіла амерыканская антраполаг Пэт Шыпмэн (Pat Shipman), піша Lenta.ru.

«У той час [у Еўропе] драпежнікамі вышэйшага парадку былі краманьёнцы, неандэртальцы і ваўкі - усе яны канкуравалі за мамантаў ды іншых буйных траваедных. Але потым мы ўклалі пагадненне з ваўкамі, што і знішчыла неандэртальцаў», - распавядае Шыпмэн.

На думку антраполага, продкі сучасных людзей аб'ядналі намаганні з ваўкамі неўзабаве пасля свайго з'яўлення ў Еўропе блізу 45 тысяч гадоў таму. У выніку сабакі сталі пераследваць здабычу, а таксама адганяць ад туш іншых драпежнікаў (перш за ўсё львоў і леапардаў). Сабакі павінны былі гнацца за ласямі, насарогамі ды бізонамі, знясільваючы іх - а потым людзі дабівалі жывёлін ударам дзіды ці стрэламі з лука. «Гэта значыць сабакам не трэба было атакаваць раз'юшаных траваедных, а людзям - марнаваць сілы на пераслед. Мяса яны дзялілі паміж сабой. Ад такога падзелу працы здабылі ўсе», - распавядае антраполаг.

Калі краманьёнцы і ваўкі (сабакі) сталі паляваць разам, яны трывала занялі пануючае становішча ў харчовым ланцугу. Насупраць, няма ніякіх звестак, якія паказваюць на тое, што неандэртальцы палявалі разам з сабакамі. Гэты падыход стаў астатняй прычынай, загубіць архаічны тып Homo. Следам за неандэртальцамі з Еўропы зніклі львы, маманты, гіены ды бізоны.

Яшчэ адзін аргумент Шыпмэн - наяўнасць белай склеры (бялкоў вачэй) у ваўкоў і людзей (адзіных з усіх прыматаў). Гэтая анатамічная асаблівасць дазваляе лёгка зразумець, куды глядзіць іншы чалавек, чым вельмі спрыяла невэрбальнай камунікацыі сярод паляўнічых. Мутацыя, якая дае белы склер, стала вельмі частай сярод людзей акурат 40 тысяч гадоў таму.

Аднак у тэорыі Шыпмэн ёсць адно слабае месца: агульнапрызнанай датай прыручэння ваўкоў уважаецца час 10-15 тысяч гадоў таму, напярэдадні з'яўлення земляробства і пераходу да аселага ладу жыцця. У пачатку лютага 2015 года ў часопісе Scientific Reports выйшла даследаванне, аўтары якога даводзяць, што многія вядомыя чэрапы «сабак» палеаліту (пра якія акурат і піша Шыпмэн) напраўду належалі дзікім ваўкам. Калі прыручэнне сабак адбылося толькі ў эпоху неаліту, тэорыя амерыканскага антраполага будзе аблуднай.