Мільярд у мяшку не ўтоіш

Мінфін і Нацбанк пацвердзілі, што на латанне валютнай дзіркі ў снежні выдаткавалі 1 мільярд даляраў.

Апублікаваная Міністэрствам фінансаў і Нацыянальным банкам у мінулы панядзелак статыстыка выразна пацвердзіла, што латанне валютнай дзіркі ў снежні мінулага года абышлося Беларусі не менш чым у 1 млрд. даляраў.

У прыватнасці Мінфін, счакаўшы на зло прэсе і грамадскасці адведзены яму месяц, толькі ўчора апублікаваў справаздачу аб знешнім дзяржаўным доўгу, у якім паказаў суму крэдыту, атрыманага ў канцы мінулага года ад расейскага банка ВТБ на абслугоўванне знешняга дзяржаўнага доўгу РБ, піша АФН.

У снежні 2013 года Беларусь прыцягнула знешнія дзяржаўныя пазыкі на суму $634 млн., у тым ліку $440,0 млн. па крэдыце Банка ВТБ, $154,5 млн. даляраў ЗША па крэдытах банкаў Кітая, $27,3 млн. па дзяржаўным экспартным крэдыце ўрада РФ для будаўніцтва АЭС; $12,2 млн. даляраў ЗША па крэдытах МБРР.

Са 100% упэўненасцю можна сказаць, што грашыма, у жывой валюце, прыйшоў толькі крэдыт ВТБ. Астатнія - гэта чарговая порцыя знешняга звязанага фінансавання праектаў, якія рэалізоўваюцца ў сінявокай і, якую Мінфін уключыў у склад знешняга дзярждоўгу і прыняў на абслугоўванне.

Характэрна, што Мінфін не раскрывае такія ўмовы па крэдыце ВТБ, як тэрмін і адсоткавая стаўка.

Як ужо адзначалася, крэдыту ВТБ на суму $440 млн. не хапіла б нават на задавальненне чыстага попыту насельніцтва на валюту ў снежні мінулага года. І паколькі задавальненне попыту насельніцтва і суб'ектаў гаспадарання на валюту - гэта клопат Нацбанка, то менавіта яму давялося шукаць 500 з лішнім мільёнаў даляраў для латання дзіркі ў валютнай касе ў канцы 2013 года.

Нацбанк з задачай справіўся, сведчыць апублікаваная ўчора чарговая статсправаздача. Толькі за снежань замежныя пасівы НБ РБ у СКВ выраслі на $549,8 млн. (у 2 разы) і на 1 студзеня 2014 года склалі $1074,1 млн. ($211,7 млн. на 1 студзеня 2013 года). Прычым, у снежні рост пасіваў быў у асноўным забяспечаны «крэдытамі нерэзідэнтаў» на суму 4758,1 млн рублёў, што складае 500 млн у даляравым эквіваленце (на 1 снежня 2013 года крэдыты нерэзідэнтаў былі роўныя нулю).

Варта нагадаць, што ў самым пачатку студзеня найбольш адкрытай і інфармацыйна-празрыстай апынулася, як на той момант здавалася, кіраўніца Нацбанка Надзея Ермакова, якая паведаміла пра крэдыт на папаўненне ЗВР менавіта на суму ў 440 млн. даляраў. Але распавёўшы трошкі праўды пра ведамства Харкаўца (Мінфін РБ), Ермакова ні словам не абмовілася пра «махінацыі» самога Нацбанка па латаніі валютнай дзіркі дзеля захавання аб'ёму ЗВР для наступных справаздач перад міжнароднымі крэдыторамі.

Так ці інакш, абавязацельствы краіны перад знешнім светам за снежань выраслі на мільярд. Але ў чарговы раз бесіць палітыка беларускіх уладаў, якія старанна замоўчваюць інфармацыю. Можна «схаваць» або «замазаць» патрэбу ці дэфіцыт у 10-100 млн. даляраў. Але мільярд у мяшку не ўтоіш - калі краіне патрэбны 1 млрд., то яго недзе прыходзіцца браць. А ў адсутнасць інфармацыі будуць з'яўляцца ўсялякія здагадкі - ад асабістых грошай Лукашэнкі да 2 млрд. крэдытаў ВТБ.

Зрэшты, горшым у гэтай сітуацыі можа аказацца той факт, што Нацбанк РБ, зачыняючы валютны мінус, папросту прыцягнуў міжбанкавы крэдыт на 500 млн. даляраў на 2-5 дзён. У гэтым выпадку крэдыт ужо даўно вернуты, што, натуральна, прывядзе да прыкметнага зніжэння золатавалютных рэзерваў на 1 лютага 2014 года.

А зніжэнне, да таго ж, рэзкае, золатавалютных рэзерваў у нас маментальна абгортваецца чарговым воплескам попыту на валютным рынку і вядзе да яшчэ большага скарачэння ЗВР.