Дэвальвацыя тэнге і праблемы эканомікі выгналі Лукашэнку з Сочы

Беларусі, мабыць, больш не свецяць медалі на Алімпіядзе.

Золата Дар'і Домрачавай можа апынуцца не толькі першым, але і апошнім медалём, заробленым беларускай камандай на гэтых Гульнях. Такая выснова цалкам лагічная, улічваючы, што самы галоўны беларускі заўзятар яшчэ ўчора вярнуўся ў Менск, піша АФН.

Аднак не медальныя перспектывы, а дакладней іх адсутнасць, адарвалі Лукашэнку ад піцця гарбаты з беларускім спартоўкамі.

Пакінуць утульны курорт, дзе ўнізе ля мора паветра прагрэлася да +15, а ў гарах, на алімпійскіх трасах, усё яшчэ кіруе зіма, Лукашэнка прымусіла нечаканая 19% дэвальвацыя нацыянальнай валюты аднаго з удзельнікаў МС.

Пастанову ўладаў Казахстана дэвальваваць тэнге эканамічна растлумачыць проста, што і зрабіў Нацбанк гэтай краіны. На дзель Расеі прыйшлося 38% імпарту ў Казахстан, знешнегандлёвы прафіцыт якога пры гэтым знізіўся на 10%. Трыгерам жа, безумоўна, стаў той факт, што асноўны гандлёвы партнёр Казахстана, Расея, з пачатку гэтага года ўжо дэвальвавала сваю нацвалюту на 6% да даляра ЗША.

Склаўшы ўсе факты разам, улады Казахстана, роўна праз 5 гадоў пасля папярэдняй дэвальвацыі, зноў за адзін раз панізілі курс нацыянальнай валюты з запасам на 19%.

У Беларусі такая пастанова казахстанскіх уладаў выклікала бурную рэакцыю - і бізнэс і насельніцтва задаліся пытаннем, калі ж за тэнге рушыць услед і беларускі рубель. За адказам на падобнае пытанне «Што рабіць з курсам «зайчыка?» прыехаў у Менск і Лукашэнка.

Нягледзячы на тое, што Расея з'яўляецца асноўным знешнегандлёвым партнёрам Беларусі, Менску, у адрозненне ад казахстанскіх калегаў, пакуль спяшацца няма куды дзякуючы запасу мінулага года. Аднак гэты запас можа вельмі хутка знікнуць, калі зніжэнне курсу рубля працягнецца супастаўнымі тэмпамі.

За 2013 Нацбанк РБ дэвальваваў беларускі рубель да даляра ЗША на 11,1%, да раеійскага рубля - на 3%. У гэтым годзе сітуацыя некалькі змянілася: рэгулятар працягнуў дэвальвацыю «зайчыка» і з пачатку года дэвальваваў беларускі рубель на 2% да даляра ЗША. Але вось да расейскага рубля зайчык ужо ўмацаваўся на 4,13%.

З большага гэтае ўмацаванне да расейскага рубля, як відаць, нівеліруецца леташнім 3% зніжэннем. Але нават 1% умацаванне беларускай нацвалюты да расейскага рубля можа прывесці да зніжэння экспарту ў РФ праз страты коштавай канкурэнтнай перавагі, што для заваленай складскімі запасамі эканомікі вельмі і вельмі неспрыяльна.

Увогуле, Расея, улады якой ужо абвясцілі аб намеры канчаткова адпусціць расейскі рубель у вольнае плаванне з 2015 года, падкінула брацкаму саюзніку складаную задачу. Складанасць заключаецца не столькі ў выбары рашэнняў, колькі ў наяўнасці палітычнай волі.

Студзень стаў тым самым месяцам перадышкі для ўладаў Беларусі, дазволіўшы перавесці дух пасля 7-мі месячнай барацьбы з ажыятажным попытам насельніцтва на замежную валюту. Як паведамлялася, у студзені 2014 года, упершыню з траўня 2013 года, насельніцтва Беларусі выступіла чыстым прадаўцом валюты.

Любое паскарэнне зніжэння курсу беларускага рубля да даляра магло б і можа справакаваць чарговую хвалю дэвальвацыйных чаканняў і попыту на замежную валюту. Разумеючы гэта, улады не рызыкнулі ў студзені дэвальваваць беларускі рубель да даляра такімі ж тэмпамі, як гэта адбывалася ў Расеі.

Цяпер жа, перад уладамі застаецца 2 варыянты выбару: жудасны і яшчэ горшы. Жудасны зводзіцца да таго, што пачынаючы з «учорашняга» дня Нацбанк РБ павінен у ручным рэжыме дэвальваваць беларускі рубель да даляра такімі ж тэмпамі, з якімі расейскі рубель таннее да амерыканскай нацвалюты. Больш радыкальны або «яшчэ горшы» метад прадугледжвае аднамомантавую карэкціроўку курсу на 4-5% з наступным увядзеннем першага варыянту.

Увогуле для прыняцця рашэння Лукашэнку можна было і не прылятаць у Менск. Калі ж ён наіўна мяркуе, што ёсць іншыя варыянты і Нацбанк з Мінэканомікі і Мінфінам яму прапануюць нешта геніяльнае, то ён глыбока памыляецца. Усе іншыя варыянты ў любым выпадку будуць заканчвацца дэмпінгам на расейскім рынку з наступнымі санкцыямі з боку расейскіх уладаў і далейшым ростам складскіх запасаў.

Але нават, калі беларускія ўлады паспрабуюць не звяртацца да дэмпінгу (ха-ха 2 разы), далейшае ўмацаванне беларускага рубля да расейскага прывядзе да павелічэння імпарту з РФ і адпаведна росту складскіх запасаў і пагаршэння дэфіцыту бягучага рахунку.

Варта адзначыць, што тэрміновая прыватызацыя якога-небудзь дарагога прадпрыемства і/або продаж дзяржаўнай дзелі ў прывабным актыве тыпу МТС ніяк не зменяць сітуацыю, якая склалася, ну хіба што папоўняць ЗВР Нацбанка.

Гэта ў прынцыпе нядрэнна, бо Лукашэнку трэба змірыцца з тым, што рэзервы НБ РБ зноў будуць змяншацца, інфляцыя паскорыцца, прадпрыемствы не ўбачаць танных крэдытаў, і, «рыпаючы вусамі», даць адмашку Нацбанку і вернецца назад на Алімпіяду.

Не шанцуе са стабілізацыяй курсу нацвалюты - можа яшчэ які медаль абломіцца...