Чыноўнікі спалохаліся «Майдана на Заслаўскай»

У Менску адбыўся беспрэцэдэнтны выпадак.

Чыноўнікі папрасілі дапамогі ў жыхароў вуліцы Заслаўскай у Менску пасля таго, як зразумелі: пастановы Менгарвыканкама супраць «ушчыльнення» не выконваюцца, а папросту ігнаруюцца, паведамляе «Радыё Свабода».

Цягам 2012 года жыхары вуліцы Заслаўскай у Менску двойчы адстаялі невялікі зялёны сквер паміж дамамі 11 і 17, дзе інвестыцыйная кампанія «Саўт Вэстэрн» планавала пабудаваць 15-павярховы офісны будынак з банкам і аўтамабільную стаянку на 125 месцаў. Былі праведзеныя чатыры сходы, жыхары ініцыявалі грамадскія слуханні. У выніку Менгарвыканкам адмовіў «Саўт Вэстэрн» і рэкамендаваў «разгледзець альтэрнатыўнае месца размяшчэння аб'екта». А сквер на Заслаўскай адміністрацыя Цэнтральнага раёна абяцала добраўпарадкаваць.

Але на пачатку сакавіка 2015 жыхары Заслаўскай выпадкова даведаліся, што «Саўт Вэстэрн» спрабуе праз суд дамагчыся пабудовы сваёй высоткі менавіта на тэрыторыі сквера на Заслаўскай. Абураныя людзі прыйшлі да старшыні Камітэта архітэктуры і горадабудаўніцтва Паўла Лучыновіча, зноў пачалі збор подпісаў супраць будаўніцтва. І чыноўнікі даслоўна цягам трох дзён вымушаныя былі склікаць сход.

1 красавіка вечарам у актавай залі сталічнай гімназіі сабралася блізу 200 мясцовых жыхароў. Прыйшлі намеснік кіраўніка адміністрацыі Цэнтральнага раёна Менска Эдуард Тамільчык, старшыня Камітэта архітэктуры і горадабудаўніцтва Менгарвыканкама Павел Лучыновіч, «дэпутаты» Менскага гарадскога Савета Ігар Бабок і Георгій Атаманаў, галоўны архітэктар праекта ЎП «Менскграда» Міхаіл Друшчыц.

Першым слова атрымаў Павел Лучыновіч. Пачаў з таго, што Заслаўская - тэрыторыя няпростая, дзе шмат аб'ектаў агульнагарадскога значэння. Ён паведаміў, што ўлічваючы статус тэрыторыі, быў замоўлены праект дэталёвай забудовы, каб «стварыць камфортныя ўмовы для жыхароў». На гэтай яго фразе заля загудзела. Лучыновіч адзначыў, што «да гэтай тэрыторыі ёсць цікавасць інвестараў - замежнай кампаніі «Саўт Вэстэрн», прадстаўнікі якой таксама павінны выступіць.

Дагаварыць галоўнаму архітэктару сталіцы Паўлу Лучыновічу не далі. Жыхар 17-га дома Анатоль Цяцерын заўважыў, што збіраюцца людзі ўжо пятым разам і настроеныя рашуча:

«Трэба будзе - збярэмся і дзесяты раз. Трэба будзе - і будаўнічыя краны перавернем, якія сюды прыгоняць. Мы не аддамо гэтую тэрыторыю! Лепш бы нашы горадабудаўнікі падумалі, як добраўпарадкаваць гэты сквер і наогул мікрараён, які ператварыўся ў каменныя джунглі. Лепш пабудуйце што-небудзь для нашых дзяцей - клуб, спортпляцоўку... Вы архітэктары, разумныя, адукаваныя людзі - зрабіце, каб было прыгожа і ўтульна.

Я хацеў, каб сюды выйшлі прадстаўнікі інвестара і паглядзелі людзям у вочы. Ці ёсць у іх сумленне? Ім жа гарвыканкам прапанаваў іншыя месцы для забудовы, прычым некалькі тэрыторый! Кажуць, у суд падавалі. У беларускім судзе ангельскі інвестар выйграў у 18 тысяч беларусаў, супраць «ушчыльнення»?!»

Жыхарка Заслаўскай Таццяна распавяла, як 5 сакавіка людзі выйшлі на суботнік і выпадкова даведаліся, што будаўніцтва на месцы сквера будзе адноўленае. То бок, фактычна былі сфальсіфікаваныя вынікі грамадскага абмеркавання, праведзенага ў 2012 годзе. Таму 26 сакавіка на сустрэчы з намеснікам старшыні адміністрацыі жыхары задалі канкрэтнае пытанне: чаму дамова, якая два гады таму была скасаваная, зноў прапануецца для абмеркавання? У адказ прагучала: «Горад павінен развівацца». За выходныя людзі сабралі 700 подпісаў і накіравалі заявы ў пяць інстанцый.

Яшчэ адзін мясцовы жыхар Уладзіслаў Алісейчык назваў тое, што цяпер адбываецца, «тэатрам абсурду». Маўляў, адміністрацыя Цэнтральнага раёна выдатна ведае, чаму будаўніцтва на месцы сквера немагчымае, што сквер прызнаны рэкрэацыйнай зонай, што Мінпрыроды і санстанцыя зрабілі адпаведныя заключэнні. Але робіцца ўсё наадварот. Таму ён выказаўся рэзка:

«Супраць нас, жыхароў Заслаўскай, у выканкаме існуе проста змова. Гэта змова! (Апладысменты). Мы можам прымаць мноства пастаноў, але заўтра хтосьці выпадкова даведаецца, што ўсё будзе інакш. Таму я прапаную нашу ініцыятыўную групу ўзвесці ў статус камітэта абароны вуліцы Заслаўскай. І адна з задач гэтага камітэта - давесці да вышэйшых органаў, што кіраўніцтва адміністрацыі Цэнтральнага раёна пазбаўляецца нашага даверу. Гэта не кіраўніцтва, якое клапоціцца пра нас. Гэта кіраўніцтва, якое ўсяляк абыходзіць элементарныя нормы, яно іх пераступае. Навошта нам такая адміністрацыя? Прэзідэнт кажа, што ўсе пытанні павінны развязвацца на ўзроўні мясцовай адміністрацыі. А што мы маем ад гэтай адміністрацыі?»

Актывістка першай абароны сквера Таццяна Гурэцкая кажа, што нарадзілася ў Менску яшчэ да вайны, перажыла тут акупацыю і з'яўляецца шчырай патрыёткай сталіцы, ганарыцца, што тут жыве. Але не можа зразумець, хто ў горадзе гаспадар, чаму пастановы Менгарвыканкама не выконваюцца:

«Дарагая і пакуль яшчэ паважаная намі ўлада! Давайце паставім сёння канчатковую кропку ў тым жаху, які ўчыняе кампанія «Саўт Вэстэрн». Давайце запросім інвестара, грамадзяніна Вялікабрытаніі і пагаворым з ім. Я адна пасадзіла 14 дрэў каля свайго дома. І калі нам кажуць, што прыйдзе ангелец, які не ведае, куды яму падзець мех з далярамі, і таму ён паставіць у нашым скверы офісны гмах з прыбудаваным банкам, мы ўсе дружна кажам: «Гэтаму не бываць!» У нас вакол - 9 банкаў . Навошта тут 10? Нельга праводзіць больш ніякіх сходаў. Нельга цеціву лука нацягваць бясконца».

Чыноўнікі пачалі тлумачыць, што, каб канчаткова паставіць кропку, яны і замовілі праект дэталёвага плана. Але гэты праект, маўляў, робіцца даволі доўга, а трэба рабіць усё згодна з заканадаўствам. А пакуль спецыяльна для гэтага арганізавалі сустрэчу - каб даведацца меркаванне насельніцтва. Маўляў, мэта сустрэчы - высветліць, што жыхары хочуць бачыць на гэтай тэрыторыі.

Людзі не вытрымлівалі, зрываліся, пыталіся, што незразумелага, і колькі можна абмяркоўваць адно і тое ж. Задавалі і пытанне рубам намесніку кіраўніка адміністрацыі Цэнтральнага раёна Эдуарду Тамільчыку: «Вы за тое, каб будаваць ці супраць?»

Адказ чыноўніка быў такі:

«Мы сёння сабраліся тут, каб абмеркаваць, трэба будаваць ці не трэба».

Тут пачаўся допыт: колькі вы працуеце, што добрага вы зрабілі. За чыноўніка заступіўся старшыня Камітэта архітэктуры і горадабудаўніцтву Павел Лучыновіч - маўляў, ініцыятарам гэтай сустрэчы з'яўляецца Менгарвыканкам, а не адміністрацыя Цэнтральнага раёна. На канкрэтнае пытанне: «Вы за будаўніцтва або супраць?» Лучыновіч спрабаваў адказаць неўразумела:

«Наша меркаванне было сфармаванае ў заданні на праектаванне».

Народ патрабаваў адказаць канкрэтна і паказаць гэтае «заданне на праектаванне». Нарэшце галоўны архітэктар горада вымушаны быў прызнацца: «У задачы на ​​праектаванне не прадугледжанае размяшчэнне гэтага аб'екта».

Дэпутат гарсавета Георгій Атаманаў паспрабаваў «зняць напружанне», сказаў, што трэба спыніць ушчыльненне ў цэнтры горада, і запэўніў, што дэпутаты з народам, чамусьці згадаўшы Майдан:

«Мы супраць таго, каб тут будаваць. Тут будаўніцтва не будзе. Калі мы хочам, каб тут быў мір і згода, каб нашы некаторыя апаненты ўлады ніколі не думалі, што пачынаючы з Заслаўскай вуліцы, можна задумаць Майдан. Іх тут не будзе. Мы разумныя людзі, і свае правы будзем абараняць. Заяўляю вам на дэпутацкім узроўні: «Мы з вамі».

Людзі яшчэ некалькі разоў перапытвалі: «Гэта апошняя сустрэча? Мы ставім кропку ці не?»

Калі запрасілі да мікрафона інвестара, прадстаўніка замежнай прыватнай кампаніі «Саўт Вэстэрн», высветлілася, што яго ўжо ў залі няма - толькі што збег.

Слова ўзяў вядомы кінарэжысёр і пісьменнік Уладзімір Арлоў, які таксама жыве на Заслаўскай. Папрасіў не губляць пільнасць, прывёўшы ў прыклад будынак Музея гісторыі кіно, які знаходзіцца каля Чырвонага касцёла. Менгарвыканкам «паклаў вока» на будынак - хоча размясціць там Упраўленне камунальнай гаспадаркі. Тройчы былі спробы забраць будынак. Завяршыў свой выступ Арлоў словамі «Веры няма».