Праз крызіс беларусы пачалі варыць мыла і рабіць шампунь

Зацягванне паясоў ідзе па ўсіх франтах: эканомія на ежы, камунальных паслугах, паліве, на забаўках і адпачынку.

Паводле антыкрызіснага аналізу рынку кампаніяй «Міжнароднае агенцтва сацыяльных і маркетынгавых даследаванняў» (МАСМД) ужо ў снежні мінулага года беларусы ўзяліся за эканомію ўсур'ёз.

Так, калі ў чэрвені 2015 года аб вымушанай эканоміі казаў прыкладна кожны трэці гараджанін, то ў канцы года - ужо кожны другі (58,7%).

Сярод «пацярпелых» - касметыка і алкаголь

Хатняя гаспадыня Святлана Бекеш прызнаецца, што і раней старанна планавала свае пакупкі і нават спецыяльна для іх вяла сшытак «прыходу і расходу», піша сайт journalby.com.

«Дзесьці з ліпеня стала заўважаць, што нягледзячы на радасці з лецішча - сваю гародніну, садавіну, зеляніну, нашы сямейныя выдаткі сталі расці і расці. Быццам бы нічога «лішняга» сабе не дазвалялі, у адпачынак нікуды летась не паехалі, а грошай на жыццё ледзь-ледзь хапала», - распавядае Святлана.

Прааналізаваўшы ў каторы раз свае выдаткі, маладая мама прыйшла да высновы, што эканоміць давядзецца на сабе.

«Ну не на дзецях жа, нарэшце?» - Кажа Святлана. І распавядае, як упершыню наважылася вырабіць шампунь у хатніх умовах:

«Спачатку была скептычна настроеная, усё ж такі ўсе гэтыя бабуліны метады адымаюць нямала сіл і часу, але ўжо праз месяц зразумела, што валасы не тое, каб горшымі не сталі, а наадварот - наўпрост ажылі. І гэта ў разгар лета, калі звычайна - салома саломай».

Далей - больш. Зварыла мыла для сябе, бацькоў і сям'і сястры.

«Так захаплялася, што, здаецца, на найбліжэйшы год хопіць», - смяецца хатняя гаспадыня.

Пасля мыла ўсур'ёз наважылася заняцца вырабам пральнага парашка.

«У класічным складзе - мыла гаспадарчае, сода, вада, бура і эфірныя алеі. Самае дарагое - алеі, я люблю, каб бялізна пахла. Самае складанае - знайсці буру. Кажуць, можна ў будаўнічых матэрыялах, але мне з Расеі муж сястры прывёз ужо. Увогуле, я палічыла: парашок мой мінімум напалову танней пакупнога выйдзе», - кажа Святлана Бекіш.

Паводле звестак МАСМД, Святлана якраз уваходзіць у 15% беларусаў, якія наважыліся скарачаць свае выдаткі за кошт памяншэння выдаткаў на касметыку і сродкі гігіены. Большасць з іх - жанчыны. А вось мужчыны, паводле звестак даследавання, наважыліся абмяжоўваць сябе ў спіртным і цыгарэтах (амаль кожны пяты гараджанін).

Таксама беларусы сёння эканомяць на выдатках на транспарт, адпачынках, прадуктах харчавання, адзежы і абутку. Пры гэтым толькі 12% апытаных адказалі, што не збіраюцца эканоміць ні на чым.

Сцірайце, цыруйце і шыйце!

Пра тое, як і на чым можна зэканоміць простаму беларусу, кажуць і з высокіх трыбун. Так, у пачатку лютага ў Менску на пасяджэнні савета грамадскай арганізацыі «Белая Русь» чыноўнікі розных масцяў раілі беларусам «выхоўваць у сабе пачуццё меры і сувымяраць свае жаданні з тым, як жыве краіна».

Экс-старшыня Нацбанку Надзея Ермакова адкрытым тэкстам параіла гаспадыням пачаць перашываць старыя сукенкі, разразаць і сшываць зноўку дзіравую пасцельную бялізну і «не ныць».

«Так, быў такі час - пакеты мылі і сушылі на прышчэпках, перавязвалі свае швэдры дзецям, з двух старых рэчаў рабілі адну новую. Варэнне без цукру варылі, самі тварог і кефір дзецям рабілі. Шмат чаго было ў канцы 1980-х», - успамінае пенсіянерка Людміла Мікалаеўна. І дадае, што не думала, што яе ўнукі вернуцца да гэтага досведу.

З успамінаў Людмілы Мікалаеўны, у такіх гаспадарскіх «знаходках» не было нічога ганебнага. Пра тое, як зэканоміць у побыце, пісаў нават савецкі «глянец» - часопісы «Работніца і сялянка» і «Алеся».

«Старанна складалі кожны нумар, дзяліліся з суседкамі выразкамі, рэцэптамі ікры з морквы, тартоў з хлеба, катлет без мяса. Кожная хатняя гаспадыня ведала, як са старых паштовак зрабіць шторы, а з кружэлак - кашпо для кветак. Мастацтва макрамэ асвойвалі, каб паясы рабіць, брошкі, пано для ўпрыгажэння дома. З самай таннай і простай аборкі цуды чынілі», - успамінае Людміла Мікалаеўна.

Відавочна, у найбліжэйшай будучыні ўсе гэтыя веды спатрэбяцца і сучасным беларусам: «як раней» у краіне больш не будзе. І планы дзяржавы скараціць дэкрэтныя, павялічыць пенсійны ўзрост, узяць пабольш падаткаў з працаўнікоў, з прадпрымальнікаў - гэта таксама своеасаблівае «сціраць, цыраваць, перашываць».